پرتووكێن كو ئۆجالان ئیدیعا دكه وی نڤیساندنه، فكر و رامانێن كێ نه؟!
ناسنامە
ئەمێ ل سه‌ر ئه‌شكه‌ره كرنا دزیێن فكری یێن ئۆجالان به‌رده‌وام بن، دزیێن کو ڤی زلامی خوە وەکه خوه‌دیێ وان دایه ناسین و شاگرتێن وی ژی ل سه‌ر ڤان فكرێن دزیێ ئه‌و وەکی فیلۆسۆفێ ڤێ سەردەمێ هەسباندی.
ئۆجالان هاتیە کو ل سەر ناسنامەیێ بئاخڤە و پێناسەیەک دایە ناسنامەیێ، لێ بەری کو ئەم پێناسەیا ئۆجالان بنرخینن، دڤێ ئەم ببێژن کو سەردەما نوو و گوهەرتنێن نوو یێن گلۆبالیزاسیۆنێ و گوهەرتنێن جڤاکی و سیاسی، بوونە سەدەما سەرەکە یا گوهەرتنا نێرینا مە یا ل سەر ناسنامەیێ، میناك:
«هن پارتی هەول ددن ناسنامەیەکا (ئەتنیکی، ئۆلی، چاندی، جیهانی) ل سەر ناسنامەیەکە دن زێدە بکن. ئەڤ تێگهیشتن دبە سەدەما دەرکەتنا هۆلێ یا هەلوەستێن دوورکەتنا ژیێن دن، ئەڤ سەردەستی دبە سەدەما دەرکەتنا هۆلێ یا ناسنامەیەکە ئامووری ژ بۆ ناکۆکیێن سیاسی و چاندی».
دەما کو ناسنامە خوە دبینە و ناسنامەیێن دن یێن د ناڤ خوە دە پاشگوهـ دکە، وێ ده‌مێ ئه‌و یێك دبه سه‌ده‌ما پارچەبوونا جڤاکێ.
هه‌روه‌ها ئەڤ جوره‌یێ ناسنامەیێ دبە سەدەما وێ یەکێ کو ئه‌وێ دن وەکی دژمن وەرە پێناسەکرن، ئان ژی ڤەقەتاندنەکە موتلەق دئافرینە. ئەڤ نێرینه دکارە ئاتمۆسفەرەکە دژمنانە چێبکە و ئەڤ ئاتمۆسفەر پر جاران دبە جوره‌یه‌كێ پێشبازییا دژوار و ناكۆكیێن بێداوی.
د ڤێ نڤیسێ دە ئەمێ هەول بدن کو هن نێرینێن ئۆجالان یێن ل سەر ناسنامەیێ و نێرینێن هن رامانوه‌ران بنرخینن.
ئۆجالان دبێژە: «ئاخ داییک و بیرئانینە و ت مللەته‌ك بێی ئاخ نینه».
گاڤا کو مرۆڤ ب ساده‌یی ل ڤێ گۆتنێ د نێره وێ پڕ كێفا مرۆڤی ژێ ره بێ، ژ به‌ر كو ئەو گۆتنەک خوەش و بالکێشە. لێ مرۆڤ دزانە کو ئۆجالان نێرینكه خوه یا ڤه‌شاره‌تی ل پشت ڤێ گۆتنێ هه‌یه.
فیلۆسۆفێ ئالمان ئەرنست كاسیرر (1874-1945) گۆتیە کو هەر گاڤا کو ئاخ دبە سەمبۆل، سیاسەت بێواتە دمینە.
رۆماننڤیس میرشا ئەلییادە گۆتیە کو: «دەما ڤەگەرا ژ بۆی ئاخێ وه‌كه پیرۆزی تێ ناڤكرن، ئه‌ڤ یێك دهێته واته‌یا خوه‌پاراستنا ل دژی تێکچوونێ و نابه جیگرێ پرۆژەیا سیاسی».
ئانگۆ ئۆجالان ل شوونا دەولەتێ ئاخ دانی، لێ چ ئالتەرناتیڤەک نەئافراند. گۆتاره‌كه پیرۆزكرنێ پێشكێش كر و گۆت کو ئاخ ژ وەلاتیان بقیمەتترە و چه‌ڤه‌نك پێشی قانوونێ یه.
ئۆجالان دبێژە: «دەمۆکراسی بێی ژینگەهـ نابە، ژینگەهـ بێی ئەخلاق نابە، ژینگەهـ خەملاندن نینە لێ روحەکی جڤاکی یە».
د سالا 1982ان دە، بووكچین گۆتیه: «ئەم نکارن جڤاكه‌که ئازاد بێی گونجاندنا وێ ب ژینگەهێ رە خەیال بکن، ژ بەر کو ئەڤ هەڤکێشە ژ سیاسەتێ جودا نینە، لێ شەرتەکە کو دڤێ وەرە بجیهانین».
ئەگەر ئەم ل هەردو هەڤۆکان بنێرن، دێ ئەشکەرە ببە تشتێ کو ئۆجالان گۆتیە، ژ سەدی سەد کۆپیا وێیه یا كو بووكچین د سالا 1982ان دە گۆتی.
لێ گاڤا ئۆجالان ئەڤ رامان فۆتۆکۆپی کری، ناڤێ خوەدیێ راستین یێ رامانێ نەگۆت. لێبه‌لێ پشتی کو رەخنە لێ هاتنه گرتن، ئەو ژ نوو ڤه ڤەگەریا و گۆت کو وی ئەو ژ بووکچین گرتیه.
ساخته‌یا هەری مەزن یا ئۆجالان کو ل گرتیگەها ئیمرالیێ هات دیتن ئه‌ڤه کو هەمی تێگەهێن ڤی زلامی، ژ «رەخنەیا دەستهلاتداریێ بگرە هەیا جڤاکا ئەخلاقی و ژینگەها سیاسی و ژنا چینا ناڤین» ووسا پێشكێشكربوون هه‌ر وه‌كه فكر و رامانێن وی ب خوه نه، و ئه‌ڤ فكر و رامان وه‌كی ئیلهامه‌كێ د گرتیگه‌هێ ده ژ بۆی وی هاتنه.
ل داویێ ئه‌م دبێژن، راستیا بێده‌نگ ئه‌ڤه كو نه‌فكر و رامان، نه‌ژی لێكدانا وان رامانان نه‌یێن ئۆجالانن، به‌لكو ئۆجالان ئه‌ڤ هه‌موو ژ پرتووكخانه‌یا رۆژئاڤایی ژ «فۆكۆ و بووكچین و ئارنت و دیبوفوار و ئیلیاده‌یێ» گرتنه، پشتره هاتیه ب زمانێ تركیه‌یێ هنه‌ك گوهه‌رتنێن بچووك لێ كرنه و پارڤه‌كرنه و بێی كو ناڤێن خوه‌دیێن وان فكر و رامانان ببێژه، ئۆجالان ئه‌ڤ دزیێن فكری ئه‌نجام دانه و ب ئاوایه‌كی ووسا كو نابه ت یێك ژ ئه‌ندامێن رێخستنا وی ره‌خنه‌یێ لێ بكه.
