این نخستین بار است که اکسیژن در سیاره دیگری غیر از زمین حاصل میشود.
مریخنورد “استقامت” ناسا توانست در اقدامی منحصر بهفرد و پیشگامانه دی اکسید کربن اتمسفر کره مریخ را به اکسیژن تبدیل کند. این دستاورد میتواند در آینده در خدمت نیاز انسان به اکسیژن در فضا به کار گرفته شود.
مریخنورد سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا (ناسا) یک اقدام پیشتازانه دیگر را با موفقیت به نام خود رقم زد.
این مریخنورد که نام آن “استقامت” (Perseverance) است توانست هوای سیاره مریخ را که عمدتا از دی اکسید کربن تشکیل شده را به اکسیژن تبدیل کند.
این نخستین بار است که اکسیژن در سیاره دیگری غیر از زمین حاصل میشود.
به گفته ناسا، دستگاه تبدیل دیاکسید کربن موجود در جو مریخ برای استفاده آزمایشی (Mars Oxygen In-Situ Resource Utilization Experiment) «موکسی» نام دارد. این ابزار پیشرفته به اندازه حجم باتری یک خودروی سواری است و با آبطلا روکش شده است.
این دستاورد میتواند در آینده نه تنها نیاز فضانوردان به اکسیژن برای تنفس بلکه احتیاج به حمل مقادیر عظیم اکسیژن برای بازگشت موشکها به کره زمین را نیز مرتفع سازد.
به گفته ناسا، موکسی که در قسمت جلوی این مریخنورد تعبیه شده در نخستین عملیات خود توانست پنج گرم اکسیژن تولید کند که نیاز تنفس یک فضانورد برای 10 دقیقه فعالیت عادی را برطرف میسازد.
این دستگاه از الکتریستیه و یک فرآیند شیمیایی برای تجزیه مولکولهای دیاکسید کربن و تولید اکسیژن استفاده میکند. پس از نخستین آزمایش موفق، دانشمندان هماکنون تلاش میکنند تا با افزایش کارآیی حداکثری موکسی، 10 گرم اکسیژن در ساعت تولید کنند.
واحد پژوهشی معروف انستیتو تکنولوژی دانشگاه ماساچوست (امآیتی) موکسی را با استفاده از آلیاژهای به شدت مقاوم در برابر گرما ساخته است تا این دستگاه توانایی ادامه کار در دمای 800 درجه سانتیگراد را داشته باشد؛ حرارتی که برای انجام عملیات تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن ایجاد میشود. موکسی با یک قشر نازک طلا، عایق و روکش شده است.
میشل هچت، یکی از اعضای پروژه ساخت موکسی در امآیتی می گوید این دستگاه تجربی 17 کیلوگرم وزن دارد. درصورت موفقیت کامل طرح، دستگاه اصلی قادر به تامین حدود 25 تن اکسیژن مورد نیاز سفر بازگشت یک موشک از سطح کره مریخ به زمین خواهد بود.
تولید اکسیژن از اتمسفر کره مریخ، که 96 درصد آن را گاز دیاکسید کربن تشکیل داده، احتمالا بسیار سادهتر از پروژه خارج کردن یخ از زیر سطح سیاره سرخ برای همین هدف خواهد بود.
روز دوشنبه 19 آوریل مینیهلیکوپتر ناسا به نام “نبوغ” (Ingenuity) بر فراز مریخ به پرواز درآمد. این نخستین پرواز یک وسیله نقلیه موتوری روی سیارهای غیر از کره زمین بود. “نبوغ” با مریخنورد “استقامت” وارد مریخ شد.
کاوشگر پشتکار 18 فوریه بر سطح مریخ فرود آمد. هدف اصلی این پروژه بلندپروازانه ناسا، کشف نشانههای قدیمی حیات در شبیهترین سیاره منظومه شمسی به زمین است.