“PKK پرۆژەیەک بۆ سڕینەوی بزووتنەوەی کورد” ـ 8
ئۆجەلان: ئەگەرچی دروشمی كوردستانی سەربەخۆ كەڵكی زۆری بۆ پەکەکە هەبوو، بەڵام ئامانجمان دامەزراندنی دەوڵەتی کوردی نەبووە.
بەشێک لە کتێبی “PKK پرۆژەیەک بۆ سڕینەوەی بزووتنەوەی نەتەوەیی کورد، لێکۆڵینەوەیەک لەسەر ئایدیا و مێژووی پارتی کرێکارانی کوردستان”، لەنووسینی: جەمیل کولاهی
قۆناغی چوارەم لە ژیانی ئایدیۆلۆجیای ئۆجەلان و دەوڵەت – نەتەوە
یەكێك لە باسە گرینگەكانی ئۆجەلان لە قۆناغی بووكچینیزمدا، دژایەتیی دەوڵەت-نەتەوەیە. ئۆجەلان دەڵێ لە دۆخی ئەمڕۆی ئێمەدا نەتەوە و نەتەوەپەروەری هیچ بایەخێکی بۆ چارەسەریی کێشەکانی کۆمەڵگە نیە. تەنانەت بە پێچەوانەش بە حەشاردانی کێشەکان لە ژێر سەرپۆشی نەتەوە و نەتەوپەروەری، چارەسەر کردنیان دژوارتر دەبێ. خاڵی گرینگ ئەوەیە کە پێویستە لە سیاسەت و تێکۆشانی ئایدۆلۆجیدا کەڵک لە نەتەوەپەروەری وەرنەگیردرێ و ریگا نەدرێت نەتەوە بۆ یارمەتی بە چارەسەریی کێشەکانی کۆمەڵگە بکرێتە بنەما. (ئۆجەلان: ٢٠٠٦-ب، ٤١)
ئۆجەلان: “نەتەوە و نەتەوەپەروەری هیچ بایەخێکی بۆ چارەسەریی کێشەکانی کۆمەڵگە نیە”
هەر وەك باسكرا ئۆجەلان لە قۆناغی سێهەمدا دەیگوت: پەكەكە بە دوو وشەی (كوردستان كۆلۆنییە) دەستیپێكرد. بەڵام ئۆجەلان لە قۆناغی “بووكچینینزم”دا دەڵێ: “گرینگترین باسێك كە لە سەر هێڵی سیاسیی پەكەكە دەبێ ڕوون ببێتەوە ئەوەیە كە ئایا پەكەكە دەیەویست دەوڵەتێكی سەربەخۆ دابمەزرێنی یان نا؟ لەگەڵ ئەوەی كە دروشمی كوردستانی سەربەخۆ كەڵكی زۆری بۆ پەکەکە هەبوو، بەڵام ئەستەمە بڵێم ئەم دروشمە بە واتا و ئامانجی دامەزراندنی دەوڵەتی سەربەخۆ بووە. من وەك تاكێك كە لە نزیكەوە لە سەر هەموو مەسەلەكان زانیاریم هەیە، دەبێ بڵێم كە ئێمە باسی دەوڵەتی سەربەخۆ و بە تایبەتی كوردستانی سەربەخۆمان بە قووڵی نەكردبوو. هەرچەند لە باری یۆتۆپیاییەوە خواستێك بۆ ئەم مەسەلەیە هەبێ، بەڵام لە باری ریالییەوە دانانی وەك پڕۆژەیەك جوان نەبوو… (ئۆجەلان: ٢٠٠٤ ،٣٠٦ .)
هەر بۆیە دانانی (پڕۆژەی كوردستانی دیموكراتیك) لە جیاتی (پڕۆژەی كوردستانی دەوڵەتخواز و نەتەوەپەرەست) دەبێتە هۆی ئەوەی كە نەتەوەكانی تورك، عەرەب و فارس هەڵسوكەوتێكی باشتر و چارەسەرساز بەرانبەر بە كورد بگرنە بەر. كوردەكان وەك سەرچاوەی مەترسی نەبینن و لەگەڵی وەك برا و دۆست بجووڵێنەوە. (ئۆجەلان: ٢٠٠٣ ،١٥٨و ١٥٩) بۆیە دروشمی سەرەكی دەتوانێ بە شێوەی (یەكیەتیی دیموكراتیك لە گەڵ وڵاتانی دراوسێ، ئاكامی ڕۆژهەڵاتی ناڤینە و ڕۆژهەڵاتی ناڤینی دێموكراتیك، بە واتای یەكیەتیی دێموكراتیكی كوردستان) دابڕێژرێ. دەبێ گرینگی بە بەرەوپێشبردنی یەكپارچەیی دیموكراتی لەگەڵ هەر وڵاتێك بدرێ. بۆ جیاییخوازی سەدان ساڵە خوێن دەڕژێ، هەر وەك لە ئورووپاش بینرا، لە ئاكامدا یەكیەتییەكی دڵخوازانەی فیدراڵیی لێدەكەوێتەوە، بۆیە كوردستان لە دۆخێكدایە كە یەكیەتیی دێموكراتیكی بۆ باشترە، قازانجێك كە یەكیەتیی دێموكراتیك هەیەتی زۆر باشترە لە كوردستانێكی تەریككەوتوو. (ئۆجەلان: ٢٠٠١ ،٣٣٧.)
لە سەر کۆمەڵگەی کورد ئۆجەلان ئاماژە بەوە دەکات: “کورد لەگەڵ ئەوەی کە شارۆمەندی وڵاتانێکە کە لەناو سنوورەکانیاندا دەژی، بەڵام ئەندامی نەتەوەی دەسەڵاتدار نیە. دەتوانن شوناسی نەتەوەیی و ئیتنیکی خۆیان بە شێوەیەکی جیا گەشە پێ بدەن، بەڵام قبووڵی شوناسی فەرمی و سەرانسەری وڵاتێک کە لەودا دەژین و قبووڵی هێندێک بەستراوەیی نەتەوەیی کە بە پاراستنی یەکپارچەیی نیشتمانیان لێ دەکەوێتەوە لەگەڵ بەها نەتەوەییەکانیان لە پارادۆکسدا نیە. بۆ وێنە وتنی ئەوە کە من ئەندامی نەتەوەی ئێرانم و بەڵام هاوکاتیش کوردم، نە تەنیا کێشە خۆلقێن نیە، بەڵکو شوناسێکیتری بەرینترمان پێدەدات. ئەمە بۆ عێراق و تورکیەش راستە. وتنی ئەوە کە من بەشێکم لە گەل یان نەتەوەی تورکیە، بەڵام شوناسی کوردی خۆم بپارێزم، راستترە و بە واتای هاوڕا بوونی هاوبەش لە شوناسێکی بەرینترو گشتگیرترە”. (ئۆجەلان: ٢٠٠٦-ب، ١١ و ١٢)
ئۆجەلان پێی وایە “وەرگرتنی کوردەکان وەکوو بەشێک لە دەوڵەمەندی نەتەوەیی نیشتمانی هاوبەش، بۆ نەتەوەی تورک یارمەتییەکی راستەقینەیە. دەنا تا رادەیەکی پێویست سەلماوە کە بێمتمانەیی، دووبەرەکی و رێوشوێنی چەکدارانە دەبێتە سەرچاوەی گەورەترین زیانەکان. ئەگەر لە خوێندنەوەی قازانج ویستانە لە چاکسازی و هەڵسوکەوتی شۆڤێنیستییانە دەست هەڵبگیردرێت، ئەوکات کۆسپێکی جیددی لە سەررێگای کوردەکان بۆ بوونە شارۆمەندێکی ئاگا و متمانە پێکراوی کۆمار (کۆماری تورکیە) نامێنێ. لە بنەڕەتیشدا چارەسەر بۆ کێشەی کورد لەم خاڵەدایە کە بە پاراستنی شۆناسی ئازاد و بوونی تایبەتیان لە چوارچێوەی کۆمارێک کە لەودا دەژین دەستپێدەکات. رێگای چارەسەری نەک لە چوارچێوەی دامەزراندنی دەوڵەتێکی سەربەخۆ، نە حاشا کردن و نە رێکاری چەکدارانەیە؛ خاوەن مافی بەرانبەر لە هەموو بوارەکاندا لە کۆماری دیمۆکراتیک، پلان ئاگایانە رێکخراوەیی شارۆمەندە ئازادەکانی دەبێ. ئەمەش نە بە مانای جوداییخوازی، بەڵکو پێکەوەژیانی برایانە و سوود بردنی هاوبەش لە هەموو مافەکانە. لەم شێوەیەدا ئەوەیکە ئەگەر زمانی کوردی ببێتە زمانێکی فەرمی و بە دوای ئەودا مەترسیی فیدراسیون بێتەکایەوە، بوونی نیە. هێندێک رێبازی شۆڤێنیستی نەتەوەتەوەر هەمووکات ئەم دەماگۆژییانە دێننە سەر زمان، چونکە ئەوە تێناگەن کە دیمۆکراسی راستەقینە رژێمێکی پڕبەهاتر و مافتەوەرانەتر لە دەوڵەتی جیا و سەربەخۆ و فیدراسیونە”. (ئۆجەلان: ٢٠٠٦-ب، ١٤-١٣)
ئۆجەلان لە كۆنفیدرالیزمی دێموكراتیكدا بە دوای ڕێگەیەك جیا لە دەوڵەت – نەتەوە دەگەڕێ. کە لەبەشی داهاتوودا زیاتر باسی لێوە دەکرێت.
درێژەی هەیە…
