پەکەکە هێشتا سیاسەتی پراگماتیک و شاراوەی خۆی لەدژی پەدەکە و یەکیەتیی نەتەوەیی کورد پەیڕەو دەکات.
کورد دەیهەوێت لە نێو قەیرانەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستدا، بزووتنەوەی سیاسی کورد بە یەکگرتوویی مامەڵە بکات و دەزانن پەیوەندییەکانی نێوان پەکەکە و پەدەکە کاریگەریی یەکلاکەرەوەی لەسەر یەکڕیزی و یەکگرتویی کورد هەیە.
بەڵام پەکەکە 43 ساڵە سیاسەتێکی پراگماتیک لە دژی پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) پەیڕەو دەکات.
پەکەکە لە ساڵی 1982 وەک میوان هات، بەڵام!
دوای ئەو ڕێککەوتنە 9 ماددەییەی کە سەرۆک بارزانی و عەبدوڵا ئۆجەلان سەرۆکی پەکەکە واژۆیان کرد، پەکەکە وەک میوانی پەدەکە هاتە باشووری کوردستان و لە بارەگاکانی پەدەکە دەمایەوە و لە پەدەکەوە فێری ژیانی شاخ بوو. دوای ئەوەی کە کەمێک دەوروبەری خۆیان ناسی، دەستیان بە ناشیرین کردنی پارتی دیموکراتی کوردستان کرد و بەمشێوەیە بە نهێنی دوژمنایەتیکردنی پەدەکەیەن پێشخست:
1 – حزبی شیوعی عێراقی و پێشمەرگەکانی – سۆسیالیستی کوشتووە.
2- لە ناوچەی بادینان لەگەڵ سەرۆکی جاشەکانی عێراق کۆبووەوە و خۆیان گەیاندە هێزەکانی سەدام و لەگەڵ ئیستیخباراتی سەدام لە دژی پەدەکە ڕێکەوتنێکی واژۆ کرد.
3- دوای ساڵی 1988، ڕاستەوخۆ پێشمەرگەی پەدەکەی شەهید کرد و ڕادەستی ڕێژیمی سەدامی کرد.
لەو کاتەوە تا ئێستا، بۆ ماوەی 43 ساڵە، هەرکاتێک پەکەکە شکست دەهێنێت یان ڕووبەڕووی ئاستەنگێکی سەخت دەبێتەوە، یان پێویستیی بە هاوکاری هەبێت، خۆی لە پەدەکە نزیک دەخاتەوە. بەڵام بەنهێنی بەدوای بەدیلدا دەگەڕێت و کاتێک دەرفەتێک دەقۆزێتەوە، لە پشتەوە خەنجەر لە پارتی دیموکراتی کوردستان (پەدەکە) دەدات.
لە ماوەی ئەم 43 ساڵەی پەیوەندییەکانی پەکەکە و پەدەکەدا، هەرگیز پەدەکە لایەنی هێرشکار نەبووە. هەموو جارێک یەکەم هێرشەکان لەلایەن پەکەکەوە ئەنجام دراون.
سەرجەم ئاگربەستەکانی ساڵانی 1990، لەلایەن پەکەکەوە تێکدران و هێرشی دەستپێکرد
ـ یەکەم هێرش لە ساڵی 1992دا لەلایەن پەکەکەوە دەستیپێکرد، پەکەکە بە داخستنی سنوورەکان، کۆمەڵگەی کوردی لەژێر گەمارۆدا برسی کرد و ڕێگری لە هاتنی کەلوپەلەکان کرد. لەبەرئەوەی پەکەکە دانی بە پەرلەمانی کوردستاندا نەنا، شەڕی لەدژی دەستپێکرد. دواتر پەکەکە تووشی شکستێکی قورس هات و ئاگربەستی واژۆ کرد.
ـ لە ساڵی 1995دا پەکەکە ئاگربەستی پێشێل کرد و لەژێر ناوی “دووەمین هەنگاوی 15ی تەباخ”دا هێرشی کردە سەر هێزەکانی پێشمەرگە و دوای ئەوەی کە جارێکی دیکە شکستی هێنا، ناچار بوو ئاگربەست قبووڵ بکات.
ـ لە ساڵی 1997دا بە هاوکاری ئێران هێرشی کردە سەر شارەکانی وەک بامەڕنی، سیدەکان و چۆمان و هەوڵیدا بەشێکی باشووری کوردستان داببڕێت، بەڵام دیسان تووشی شکست هات و ئاگربەست ڕاگەیەندرا.
ـ لە ساڵی 1998دا جارێکی دیکە دەستی بە هێرشکردنە سەر هێزەکانی پێشمەرگە کرد.
ـ لە ساڵی 1999 و دوای گەڕانەوەی ئۆجەلان بۆ تورکیا و گواستنەوەی هێزەکانی گەریلا بۆ باشووری کوردستان، پەیوەندی نێوان دەوڵەتی ئێران و پەکەکە تێکچوو و پەکەکە هێرشی کردە سەر یەکێتی نیشتمانی کوردستان (یەنەکە). شەڕی چەکداریی لەگەڵ یەنەکەدا کرد و پەکەکە دیسان خۆی لە پارتی دیموکراتی کوردستان نزیک کردەوە.
لە ڕووداوە سەربازییە گرنگەکانی وەک ئۆپەراسیۆنی زاپ لە ساڵی 2008دا، پەکەکە دیسان پشتیوانی لە پەدەکە وەرگرت و ئەو قۆناخە هەتا ساڵی 2013 بەردەوام بوو.
پەکەکە لە ساڵی 2013دا سەردەمێکی نوێی هێرشەکانی دەستپێکرد
ئەگەرچی پەکەکە لە نێوان ساڵانی 1999 بۆ 2013شدا بە ئاشکرا هێرشی نەکردبێتە سەر پارتی دیموکراتی کوردستان، بەڵام لە بادینان و ناوچەکانی دیکە کاریان کرد بۆ ئەوەی کە حکومەتێکی پارالێل لە دژی هەرێمی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان پێکبهێنێت. بە دەستەواژەی “هەرێمەکانی پاراستنی میدیا”، جارێکی دیکە هەوڵیدا کە پارچەیەک لە کوردستانی ئازاد جیا بکاتەوە. بۆ ئەوەی کە باکووری کوردستان و ڕۆژئاڤای کوردستان لە دەسکەوتەکانی باشووری کوردستان و پەدەکە، دوور بخاتەوە و تەنانەت بیانکات بە دوژمنی هەرێمی کوردستان، لەسەر ئەو بنەمایە بەرنامەیەکی فیکری و کرداریی ئامادە کرد.
پەکەکە لە ساڵی 2013دا، بەشداریی لە کۆنگرەی نەتەوەیی کورد لە هەولێر کرد و سوودی لە هەموو ئەو دەرفەتانە وەرگرت کە بزووتنەوەی بارزانی پێشکەشی کرد. بەڵام بە نهێنی و بە پیلانێکی شاراوە لەگەڵ ئێران و ڕژێمی شیعە لە عێراق ڕێککەوت. کۆنگرەی نەتەوەیی کوردی ئیفلیج کرد و ئەو ژینگە ئارامەی تێکدا کە لە ساڵی 1999ـەوە لەئارادابوو.
لە ساڵی 2014دا، بە هاوکاریی ئێران لە کەرکووک، شنگال، گەرمیان، و مەخمووردا خۆی جێگیر کرد و بە ئاشکرا سیاسەتێکی دوژمنکارانەی لە دژی پەدەکە پەیڕەو کرد.
مەسرور بارزانی: “پەکەکە تیرۆریست نییە” – جەمیل بایک: “چەک بۆ پارتی دیموکراتی کوردستان مەنێرن”
لە ساڵی 2014دا کاتێک کە داعش هێرشی کردە سەر کوردستان، مەسرور بارزانی (کە ئەوکات بەرپرسی ئاژانسی پاراستنی هەرێمی کوردستان بوو) لە پەرلەمانی ئەوروپا وتی: “هەرگیز پەکەکەمان بە ڕێکخراوێکی تیرۆریستی نەزانیوە”. لە هەمان کاتدا پەکەکە لە ڕێگای کۆمەڵێک لە ژنەکانی سەر بە حیزبەکەی، چالاکییەکی لە پەرلەمانی ئەڵمانیا ئەنجامدا و داوای کرد: “لە بەر شنگال، چەک بە پێشمەرگە-بارزانییەکان نەدەن!”. هەروەها جەمیل بایکیش داوای لە حکومەتی ئەڵمانیا کرد و گوتی: “چەک بۆ هێزی پێشمەرگە ڕەوانە مەکەن!” و ڕێکخستنەکانی پەکەکە لە ئەوروپا بانگەوازیان دەکرد و دەیانگوت: “چەک بۆ هێزی پێشمەرگەی کوردستان ڕەوانە مەکەن!”
پەکەکە لە ساڵی 2013ـەوە دەستی بە هێرشکردن کرد و هەتا ئەمڕۆ (11ساڵ) چی کردووە؟
ـ زیاتر لە 15 پێشمەرگەی شەهید کردووە.
ـ پەکەکە 5 جار پەلاماری بۆڕی نەوتی هەرێمی کوردستانی داوە و نزیکەی 900 ملیۆن دۆلار زیانی بە خەڵکی هەرێمی کوردستان گەیاند.
ـ لە شنگال هاوکاریی لەگەڵ حەشدی شەعبیدا کردووە بۆ ئەوەی ئێزیدییەکان و شنگال لە هەرێمی کوردستان داببڕێت.
ـ ناکۆکییە سیاسییەکانی ناو پێکهاتەکانی کوردستانی قووڵتر کردۆتەوە و بووەتە هۆکاری پێکهەڵپرژان و ئاژاوەنانەوە. پشتگیری هەموو ئەو کەسانەی دەکرد کە دوژمنایەتی پەدەکەیان دەکرد.
پەکەکە کە جارێکی تر شکستی خواردووە، دیسان هەوڵدەدات پشت بە ڕێبازی بارزانی ببەستێت بۆ ئەوەی بتوانێت خۆی لەسەر پێ ڕابگرێت.
ئێستاکەش پەکەکە لە دۆخێکی مەترسیداردایە و دیسان پێویستیی بە پەدەکە هەیە. چونکە لەگەڵ ڕووخانی ڕژێمی ئەسەد، ئەو بەرەیەی کە پەکەکە بە گەرەنتی ئێران پشتی پێبەستبوو، شکستی هێناوە. بەڵام سیاسەتی سەرۆک بارزانی سەرکەوتوو بوو. پەکەکە دەیهەوێت لە ڕێگەی پەیوەندییەکانی لەگەڵ پەدەکە، خۆی لە زەلکاوی ئێران و قەیرانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ڕزگار بکات. بۆیە لە میدیاکانەوە ڕاستەوخۆ هێرش ناکاتە سەر پەدەکە، بەڵام ئایا ئەمجارە پەکەکە جیددییە؟
جموجۆڵی پەکەکە لە نەورۆزدا دەریدەخات کە پەکەکە هێشتا بە نهێنی ئەو کارە دەکات
کاتێک سەیری جموجۆڵی 5 مانگی ڕابردووی پەکەکە دەکەین، دەبینین کە درێژەی سیاسەتی پراگماتیک و شاراوەی 43 ساڵەی پەکەکەیە.
بەتایبەت سەرۆک بارزانی و بزوتنەوەکەی، دوای ڕووخانی ڕژێمی ئەسەد، هەموو ئیمکاناتی خۆیان بۆ ڕزگارکردنی ڕۆژئاوا تەرخان کرد و پشتیوانی خۆیان دەربڕی. پەکەکە کاتێک بینی کە سیاسەتی کوردستانی سەرۆک بارزانی دەتوانێ پڕوپاگەندەکانی ئەو حیزبە دژ بە پەدەکە پووچەڵ بکاتەوە، هەربۆیە ترسی لێنیشت و تا ئێستا هیچ دامەزراوەیەکی پەکەکە، شرۆڤەیەکی ئەرێنیی بۆ ئەو تەڤگەرەی بارزانی نەکردوە. ئەوان تەنها تاڕادەیەک هێرشە میدیاییەکانیان کەمکردۆتەوە، بەڵام هێشتا بە قەڵەمبەدەستەکانیان لە سۆشیال میدیا، لە هێرشکردن بەردەوامن.
سەرۆک بارزانی لە پەیامێکدا بۆ نەورۆزی ئامەد، ڕایگەیاند: “هیوادارین بەم نزیکانە عەبدوڵا ئۆجەلان ئازاد بکرێت”. بەڵام پەکەکە لە نەورۆزدا چی کرد؟ لە فرانکفۆرت و کۆڵندا پرۆڤۆکاسیۆنی ساز کرد، هێرشی کردە سەر ئاڵای ڕەنگینی کوردستان و بێڕێزیی بە بەهاکانی گەلی کورد و پێشمەرگە و بزاڤی بارزانی کرد.
پەکەکە هەوڵ دەدات لە ڕۆژئاوای کوردستاندا ڕێگری لە یەکڕیزی کورد بکات. پەکەکە کار دەکات بۆ ئەوەی کە یەکڕیزی و یەکیەتیی نێوان لایەنە کوردییەکان لە ڕۆژئاڤا پێکنەیەت. ئەنەکەسە و پارتە کوردیەکانی دیکەی سەرقاڵ کرد و لە ژێر ناوی “کەنەکە”دا کۆنفرانسێکی ساز کرد بۆ ئەوەی ڕێگری لە کۆنفرانسی ڕاستەقینەی یەکیەتیی کوردان بکەن.
پەکەکە هێشتا لە شنگال هاوکاریی حەشدی شەعبی دەکات و تا ئێستاش ڕێگری لە جێبەجێکردنی ڕێککەوتننامەی شنگال دەکات.
وادیارە پەکەکە هێشتا سیاسەتی پراگماتیک و شاراوەی خۆی لەدژی پەدەکە و هەوڵەکان بۆ پێکهێنانی یەکیەتیی نەتەوەیی کورد پەیڕەو دەکات.
