بەشا 2: تشتێ کوشتنا ساکینا جانسز تینیتە بیرا مرۆڤی ئەڤەیە: گەلۆ چەند ئەندامێن میتێ د ناڤا پەکەکێ دا نە
کوشتنا ساکینا جانسزێ و ھەڤالێن وێ ل پاریسێ ئاشکەرا دکەت کو دڤێت پەیوەندییێن پەکەکێ و میتێ جارەکا دی بهێنە بەرچاڤ وەرگرتن. ژ بەر کو سەرۆکێ میتێ هاکان فیدان ل گەل ئۆجەلان دا رێکەفتنەک کربوو ژ بۆ کو بکوژێ ڤێ کۆمکوژیێ ئانکو میتێ ڤەشێرن، ھەمان دەم دا کەسێن گۆتیە پەکەکێ “ئەڤ کوشتنە ئەندامێن میتێ یێن بەشداری د ھەڤدیتنێن ئۆسلۆ دا کری ئەنجام دایە” دیسا میت بوون و ئەڤ زانیاریە داینە پەکەکێ. رەوشەکا ب ڤی رەنگی یا پەیوەندیێن پەکەکێ ل گەل میتێ دا هەیە. نها، گەر ئەم ب جەوھەری ل سەر ئەندامێن میتێ بئاخڤین…
عومەر گونەی وێنەیێ ئۆجالان ل سەر برجا ئیڤل بلندکر
عومەر گونەی، د سالا 1982ێ دا ژ دایک بوو، یەکەم جار د مژدارا 2011 ێ دا چوو ناڤا رێزێن پەکەکێ دا، بەری کو ھەڤال و ھۆگرێن خوە بکوژیت کەسی ئەو ناس نەدکر. ئانکو، ئەو د ناڤبەرا سالەکێ و دو مەھان دا ب ڤی رادەی بلند بوو کو بگەهیتە ساکینا جانسزێ. هزر بکەن ئەگەر کەسەک د 14 مەھان دا بچیتە د سازییا ناڤەندا زانیاریێن کوردستانێ دا، وی دەمی گەلۆ ئەندامەکێ میتێ یێ کو د ناڤا پەکەکێ دا پێنج-شەش سالان مایی دێ شێت خوە گەهینیتە کیژان پلە و سازیێن رێخستنێ؟
د خوەپێشاندانا کو ژ بۆ “ئازادیا ئۆجەلان”یا د گولانا 2012ێ دا هاتیە ئەنجامدان، عومەر گونەی وێنەیێ ئۆجەلان ل سەر برجا ئیڤل بلندکر و ئەو ھاتە گرتن.
ب کورتی و ب کورمانجی ھوون لێکۆلینێ ل سەر کیژان ئەندامێ رادیکال یێ پەکەکێ بکەن ھوون دێ زانن، یان ئەو ئەندامەکێ نەزانە یان ژی ئەندامێ ئیستخباراتێ یە.
تشتەک دی ژی ئەڤەیە کو چالاکڤانێن ژن، ھەر گاڤ د پێشکەفتنا عومەر گونەی دا رۆل گێرایە. عومەر گونەی زلامەک خوەدی روویەکێ باش، خوەدی پارە، ترۆمبێل بوو، و بێ گومان گاڤا کو کەسەک ترک بیت ژی د ناڤا پەکەکێ دا ژ بۆ پێشکەفتنێ ھەموو دەرفەت ب وی دێ هێنە دان. عومەر گونەی کەسەکە کو ب کوشتنا ساکینا جانسز ھاتیە ناڤ دەنگوباسان دا، لێ ب ئاوایەکێ گشتی ل ئەورۆپا و باکورێ کوردستانێ ب دەھان ئەندامێن میتێ د ناڤا رێخستنێن پەکەکێ حەتا د ناڤا رێخستنا چیا ژی ھەنە.
گەلۆ ب راستی، سەدەما کو ئەندامێن میتێ د ناڤ پەکەکێ دا ب ڤی رادەی ب ھێسانی دهێنە رێخستن کرن دبیت کو ژ پەیوەندیێن بەرپرسێن پەکەکێ یێن د ئاستا بلند دا ل گەل میتێ بیت؟
ئەندامێن میتێ یێن ل نێزیکی بەنداڤا دوکان ھاتینە گرتن
د خزیرانا 2017ێ دا، هاتە راگەهاندن کو دو رێڤەبەرێن میتێ ژ لایێ پەکەکێ ڤە ل نێزیکی بەنداڤا دوکان هاتینە گرتن. کارمەندێن دەولەتەکێ و رێڤەبرێن سازیەکا وەکو میتێ د دەربارێ کوشتنا ساکینا جانسز دا زانیاریا ددەن، ئەو دبێژن: “رێڤەبەرەکێ میتێ کو ل سەر ناڤێ شاندێ دەولەتێ بەشداری جڤینێن ئیمرالی بوو کوشتنا جانسزێ، دۆگان و شایلەمەز د 9ێ چلەیا 2013ێ دا پلان کر”. ئەڤ زانیاریە ب وی رادەی مجت هاتە دیتن کو پەرلەمانتەرا ھەدەپێ فەلەکناز ئوجا د “پێشنیارا لێپرسینا کۆمکوژیا پاریسێ” یا کو د 9ێ چرییا پێشین یا 2018ێ دا ژ بۆ مەجلیسێ ھاتیە شاندن داخویانیێن ئەندامێن میتێ یێن د دەستێن پەکەکێ دا وەکی بەلگە بکار ئینان.
گۆتنێن دو رێڤەبەرێن میتێ وەکو دانپێدانکرن، گەلەک ب گومانە کو وان د دەرحەقێ تەڤایا میتێ دا ئاگاھی دابن. ھەموو راستی نیشان ددەن کو ئەڤ چیرۆکا ل سەر گرتنا ئەندامێن میتێ هاتیە گۆتن، راستیێ نیشان نادەن. بوویەر ب رەنگەکێ دی قەومی بوو. ژ بەر کو ئەو مژارا گۆتارەکا دییە، ئەم دێ تەنێ بەحسا چەند خالێن کو گرێدایی ڤێ نڤیسینا مە بن کەین.
ژ کۆمکوژیا پاریسێ حەتا رەستۆرانتا هۆقەباز
ل گۆری چیرۆکا کو ژ لایێ پەکەکێ ڤە دەربارێ گرتنا ڤان دو کارمەندێن میتێ ھاتیە پێشکێش کرن، کو ئەڤ ھەر دو رێڤەبەرێن میتێ دەما دخواست بچنە سلێمانیێ جڤینێ ھاتنە گرتن. لێ باوەر کرن ژ ڤێ چیرۆکێ کارێ خشیمایە. ئەڤ ھەر دو ئەندامێن میتێ بەری وی دەمی ل گەل پەکەکێ د پەیوەندیێ دا بوون. ئەو ئەندامێن میتێ یێن تیما کەڤن بوون. میتێ ئەڤ گرووپە د ناڤخوەیێ خوە دا پاقژ کرن. پەکەکە سەرەدەرییا گرتییان ل گەل ڤان ئەندامێن میتێ ناکەت، پەکەکە ڤان کەسان وەکو راوێژکار ژ بۆ خوە دبینیت و پێشوازیێ لێ دکەت. دەما کو پێویستییا پەکەکێ ب بەلاڤکرنا زانیاریەکێ ھەبیت ئەڤ کەسە دەردکەڤنە سەر راگەھاندنا پەکەکێ و وی ئەرکیی ژ بۆ پەکەکێ جیبەجیھ دکەن. ئانکو پرۆپاگندەیێن پەکەکێ تەکەز دکەن.
ئەم ڤێ زانیاریا گرنگ ژی بدینە هەوە: د 17ێ تەمووزا 2019ێ دا کوشتنا خەباتکارێ کۆنسۆلخانەیا ترکییا ل خوارنگەھا هۆقەباز عۆسمان کۆسە پەیوەندی ب ڤان ھەردوو ئەندامێن میتێ ڤە ھەیە. وەکو پەکەکە باس دکەت عۆسمان کۆسە ژ بەر کوشتنا دیار غەریب ھاتییە ئارمانج کرن. لێ نە ب وی رەنگی یە. ڤی کەسی لسەر وان ھەر دوو ئەندامێن میتێ یێن مێڤانێ پەکەکێ کار دکر. ھندەک راستی دانە ئاشکەرا کرن. پێویستی ب رێگرتنا ڤێ ئاشکەراکرنێ ھەبوو. ژ بەر ڤێ چەندێ، پەکەکێ و یەنەکێ عۆسمان کۆسە کێشا خوارنگەھا هۆقەباز و ئەو کوشت. یێ ژ بۆ عۆسمان کۆسە ئەو زانیاریێن گرنک ئیناندی ئانکو “نەریمان عۆسمان” ژی د بوویەرێ دا ھاتە ئارمانجکرن و ئەو چانتەیا زانیاری تێدا ژی ل گەل خوە بر. بوویەرا هۆقەباز ژ بۆ هەیکەلێ پێوەندیێن د ناڤبەرا میتێ و پەکەکێ دا بوویەرەکا گەلەک گرنگە.
دەستێ کێ د بەریکا کێ دایە
زانیاریێن د ڤێ نڤیسینێ دا خەیال نینە، ئەو زنیاری ب ھەموو بنگەھێن خوە ڤە ھاتینە سەلماندن. ژ بۆ کو ھێشتا وەختێ وێ نەھاتییە ئەم ڤێ چەندێ ئاشکەرا ناکەین، لێ بەلێ “ب ئاوایەکێ گشتی راستی خوەدی خسلەتەکێ یە کو دێ ھەر رۆژەکی ئاشکەرا بیت”. نە ب تەنێ ب بوویەرا ساکینا جانسزێ بەلکو دێ ھەر رۆژ پەیوەندی و هەڤالینییا پەکەکێ-میتێ ب شێوەیەکێ ژ شێوەیان و ب بوویەرەکێ ئاشکەرا بیت.
ب کورتی، ساکینا جانسز بوو قوربانیا پەیوەندیێن د ناڤبەرا میتێ و پەکەکێ دا. ب راستی ساکینا جانسز ب فیشەکا میتێ ھاتیە کوشتن. فیدان دۆغان “سندۆقا رەش” یا پەیوەندییێن د ناڤبەرا میتێ و سەبری ئۆک دا بوو و ئەوژی ھاتە کوشتن. یێ کو ل ئیمرالییێ ژ ئۆجەلان داخواز دکەت کو پەکەکە ڤێ بوویەرێ مەزن نەکەت ژی سەرۆکێ میتێ ھاکان فیدانە. هەڤدەم ژی یێ ڤێ بوویەرێ ئاشکەرا دکەن ئەو ھەردوو ئەندامێن میتێ یێن مێڤانێ پەکەکێ نە. بەرێ خوە بدەنە ڤان رستا ل چ جیها ناڤێ میتێ ب تەنێ ناھێتە بەحسکرن، ل هەموو جها ناڤێ پەکەکێ و میتێ پێکڤە دهێت.
پێش پەکەکێ، پەرینچەک و دەورووبەرێن ئەرگەناکۆنێ گۆتن ئەڤ بوویەرە میتێ ئەنجام دایە. وی دەمی پەکەکێ ئەو کەسێن دگۆتن ھاکان فیدان ئەڤ بوویەرە ئەنجام دایە وەکو ئاژاوەگێر بناڤ دکر. نووکە ژی ئەو ب خوە وێ دبێژن. پەکەکێ ھەلوەستەکێ مەبدەئی نیشانی کوشتنا ئەنداما دامەزرینەرا پەکەکێ ساکینا جانسزێ نەدا. ناڤێ وێ و جنازێ وێ ژ بۆ خوە کرییە ئامیرەکێ پرۆپاگندەیێ. پێویستی ب چ زەلالکرنا نینە، ئەڤ چەندە ژ پەکەکێ دهێتە چاڤەرێکر هەر وەک پێش نها ئەڤ کارە ب خوینا چەندین گەریلا و بەرپرسێن خوە کری، بازرگانیکرنا پەکەکێ ب خوینا گەریلایا و بەرپرسێن خوە ژ بۆ پاراستنا بەرژەوەندیێن خوە یێن حیزبی تشتەک نووی نینە، هەردەم هەبوویە و دێ بەردەوان هەبیت ژی.
تشتێ دیار ئەڤەیە کو د پێوەندیێن پەکەکێ و میتێ دا دەستێ کێ د بەریکا کێ دایە نە دییارە. لێ پرسیارەکا جەوهەری ل ڤێرە پەیدا دبیت ئەوژی ئەڤەیە کو گەلۆ د ناڤا پەکەکێ دا چەند ئەندامێن میتێ ھەنە و چەند ئەندامێن پەکەکێ ژی د ناڤا میتێ دا ھەنە؟