په‌كه‌كێ سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ل باشوورێ كوردستانێ وێران كرییه‌

ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل 9 قه‌زایێن باشوورێ كوردستانێ خه‌ته‌ری ل سه‌ره‌ ل هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ، رێخستنا په‌كه‌كێ بوویه‌ خه‌ته‌ری ل سه‌ر ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ یێن 9 قه‌زایان، گه‌شتیار نكارن نێزیكی وان ناڤچه‌یان ببن، وه‌به‌رههێنه‌ر نكارن پرۆژه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل وان ده‌ران چێكن، ئانكو ب ئه‌گه‌را په‌كه‌كێ ئه‌ڤ ده‌ر وه‌سا مانه‌، نه‌حكوومه‌تا باشوور دكاریت خزمه‌ته‌كێ ژ وان ناڤچه‌یان ره‌ بكه‌ت‌، نه‌ژی وه‌لاتیێن وان ناڤچه‌یان دكارن بچن سه‌ر وارێن خوه‌. ئه‌ڤ قه‌زایێن كو په‌كه‌كه‌ تێده‌ جهـ گرتی ئه‌ڤه‌نه‌: ل سینۆرێ دهۆكێ: ئامێدیێ، زاخۆ و شێخان. ل سینۆرێ هه‌ولێرێ: سۆران مێرگه‌سۆر و چۆمان. ل سینۆرێ سلێمانیێ: پشده‌ر و رانیه‌. په‌كه‌كێ چ قاس زیانائ ماددی ب سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ئێخستییه‌ ژ رۆژا كو په‌كه‌كه‌ هاتی‌، نه‌ گه‌لێ باشوور و نه‌ژی دۆزا كوردی چ خێره‌ك ژ سه‌رێ ڤێ رێخستنێ نه‌دیتییه‌ ل گۆر ئاگاهیێن كو پێگه‌ها «داركا مازی» ژ كه‌نالێن فه‌ری یێن حكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ ب ده‌ست ئێخستین، رێخستنا په‌كه‌كێ ب رێژه‌یا 50% زیان ب سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ئێخستییه‌، ب سه‌دان هه‌زار ده‌رفه‌تێن كاری ژ ده‌ست كه‌چ و جوانێن باشوورێ وه‌لات برینه‌. ب ئاوایه‌كێ گشتی هه‌گه‌ر د سالێ دا‌، 5 ملیۆن گه‌شتیار روو بكه‌نه‌ باشوورێ وه‌لات، ئه‌ڤ هه‌ژماره‌ ب سه‌ده‌ما هه‌بوونا په‌كه‌كێ ل ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ژ بۆی 2.5 هه‌تا 3 ملیۆن گه‌شتیاران داكه‌تییه‌. پاش كو رێخستنا په‌كه‌كێ باكورێ كوردستانێ و گوندێن وێ د شه‌رێ خه‌نده‌كان ده‌ كاڤل و وێران كرین‌، وێ روو كره‌ باشوورێ كوردستانێ و هه‌مان هه‌نگاڤ ل باشوور هاڤێت، وێ سووند خوار كو ئه‌و ببیته‌ سه‌رئێش ژ بۆی خه‌لك و حكوومه‌تا ڤێ پارچه‌‌یا ئازاد یا كوردستانێ، ب سه‌دان گوند، ده‌ڤه‌رێن چاندنی و گه‌شتوگوزارێ داگیر كرینه‌ و ژ بۆ خوه‌ ناڤێن ئاشۆپی لێ كرن، وه‌ك هه‌رێمێن «پاراستنا مه‌دیا»، باره‌گه‌هێن خوه‌ لێ چێكرن، باج ژ وه‌لاتییان ستاند، كرن‌ ناڤچه‌یێن عه‌سكه‌ری، ئه‌ڤه‌ ژی بوو سه‌ده‌م كو زیانه‌كا‌ مه‌زن هه‌م ب وه‌لاتیێن وان گوندان بكه‌ڤیت‌ و هه‌م ژی ب ئابوورییا وه‌لات. گه‌لێ باشوور د وێ راستیێ گه‌هشتییه‌ كو په‌كه‌كه‌ خاكا تاكه‌ پارچه‌‌یا ئازاد كرییه‌ مه‌یدانا شه‌ره‌كێ ساخته‌ ل دژی تركیێ، گه‌لێ باشوور باش فێم كرییه‌ كو ئه‌و په‌كه‌كه‌ یا نه‌كاری یه‌ك مه‌ترا خاكا باكور ژ ده‌ستێ فاشیزمێ سه‌ربه‌ست بكه‌ت‌، نكاریت‌ چ خێره‌كێ بگه‌هینیته‌ وان و دۆزا وان یا ره‌وا.

شه‌رێ ساخته‌ یێ په‌كه‌كێ ل دژی ئارتێشا تركیێ ل باشوورێ كوردستانێ ده‌وام دكه‌ت‌ و زیانا شه‌ر به‌هرا خه‌لكی یه‌، ئه‌ڤ رێخستن وه‌ك‌ په‌نجه‌شێرێ به‌ربوویه‌ جانێ وه‌لات و زیان ب هه‌ر ده‌ر و ئالی ئێخستییه‌، وێران كرنا باشوور ب به‌رخوه‌دان  دزانیت‌، ئه‌و هاتییه‌ د گوندێن ڤێ پارچه‌‌یا ئازاد دا رازایه‌، كه‌تییه‌ د خێر و بێرێ دا و دبێژیت:‌ «چ دبه‌ بلا ببه‌، ده‌م ده‌ما ئازادیێ یه‌، ئه‌م ل ڤێرێ نه‌ ژ بۆ كو رێكێ ل به‌ر فاشیزمێ بگرین، ئه‌م دێ ته‌جریدا ل سه‌ر ئاپۆی بشكێنین، ئه‌م دێ دلێ تركێ ته‌ره‌س شه‌وتینن»، لێ به‌لێ یا راست ته‌نێ دلێ باشووریێ به‌له‌نگاز یێ د شه‌وتیت‌.

300 گوندێن باشوور د خه‌ته‌ریێ دا نه‌

پێگه‌ها «داركا مازی» هنده‌ك ئاگاهیێن تا‌یبه‌ت ل ده‌ربارا زیانا په‌كه‌كێ ل سه‌ر سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ب ده‌ست ئێخستنه‌، ل گۆر وان ئاگاهییان ئه‌شكه‌ره‌ بوو كو په‌كه‌كه‌ ئه‌گه‌را داكه‌تنا ڤێ سێكته‌رێ یه‌ ب رێژه‌یا 50%، ته‌نێ د 3 سالێن رابووری دا‌، خه‌ته‌ری ئێخستییه‌ سه‌ر 300 گوندان.

هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ، ژ روویێ چاڤكانیێن خوه‌زایی و مرۆڤی ڤه‌ ژ بۆی پێشدابرنا سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ پر ده‌وله‌مه‌نده‌، دكاریت‌ گه‌شتوگوزارێ بكه‌ته‌‌ چاڤكانییا سه‌ره‌كی یا بهێز كرنا ئابوورییا خوه‌، لێ به‌لێ هنده‌ك ئه‌گه‌ر هه‌نه‌ كو نه‌هێسانه‌ ئه‌ڤ یێك بهێته‌ كرن، یا هه‌ری سه‌ره‌كی «رێخستنا په‌كه‌كێ» یه‌.

ب ئه‌گه‌را په‌كه‌كێ ب سه‌دان ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل باشوورێ كوردستانێ وێران ماینه‌، گه‌شتیار نكارن بچن وان ده‌ران، ب تا‌یبه‌ت ناڤچه‌یێن چیایی ژ به‌ر كو ئه‌ڤ ناڤچه‌ بووینه‌ مه‌یدانا شه‌ر و خه‌ته‌رییا بۆرۆدمانێ ل سه‌ر هه‌یه‌، ئه‌م دێ ب داتا ڤان گوند و ناڤچه‌یان باس بكه‌ین.

مه‌ د نڤیسه‌كا‌ خوه‌ ده‌ گۆتبوو كو په‌كه‌كێ پێتری 650 گوندێن باشوورێ كوردستانێ كرینه‌ قادا شه‌ر، ل ڤێرێ ئه‌م دێ باس ل وان 299 گوندان بكه‌ین كانێ ب چ ئاوایی ڤێ رێخستنێ تێدا‌ جهـ گرتییه‌ و ئه‌ڤ گونده‌ كرینه‌ ناڤچه‌یێن عه‌سكه‌ری، ل ده‌مه‌كی ئه‌ڤ گوند ب خوه‌زا، ژینگه‌هـ و شوونوارێن خوه‌ پر ده‌وله‌مه‌ندن و ب ناڤچه‌یێن هه‌ری بالكێش و جوان یێن باشوورێ كوردستانێ دهێنه‌ حه‌ساب كرن.

په‌كه‌كێ 76 گوند و ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل دهۆكێ داگیر كرنه‌

قه‌زا ئامێدیێ

52 گوندێن قه‌زا ئامێدیێ ب ته‌مامی خه‌ته‌ری ل سه‌ره‌ و ب ئه‌گه‌را په‌كه‌كێ كارینا سۆد وه‌رگرتنێ بۆ گه‌شتوگوزارێ تێدا‌ نینه‌، په‌كه‌كێ ئه‌ڤ گوند كرینه‌ ناڤچه‌یێن قه‌ده‌غه‌ كری و ئه‌ڤه‌ ژی به‌شه‌ك ژ وان گوندانه‌:

ناڤچه‌یا سه‌رسنك 6 گوند

  • گوندێ هه‌ڤندكا.

  • گوندێ زێوه‌.

  • گوندێ گه‌رگۆ.

  • گوندێ گیزێ.

  • گوندێ رێدێنیا.

  • گوندێ شێرانه‌.

  • ناڤچه‌یا بامه‌رنێ 5 گوند

  • گوندێ دوكه‌رێ.

  • گوندێ پاسێ.

  • گوندێ گه‌ره‌كوهێ.

  • گوندێ گه‌لیێ د‌هێ.

  • گوندێ شێخ پیرامووس.

ناڤچه‌یا چه‌مانكێ 6 گوند

  • گوندێ مه‌رانێ.

  • گوندێ شكه‌فتێ.

  • گوندێ بیلمه‌ندێ.

  • گوندێ چه‌م ره‌به‌تكێ.

  • گوندێ مه‌سله‌كا.

  • گوندێ گریا.

ناڤچه‌یا شێلادزێ 6 گوند

  • گوندێ سیته‌.

  • گوندێ رێنجبه‌رخانه‌.

  • گوندێ چه‌مێ جی.

  • گوندێ مازیێ.

  • گوندێ هێلی.

  • گوندێ بانسرا.

ناڤچه‌یا دێرالۆك 11 گوند

  • گوندێ وێله‌.

  • گوندێ نێروه‌ ژووری.

  • گوندێ گه‌رۆ.

  • گوندێ شیڤێ.

  • گوندێ سیریێ.

  • گوندێ سه‌رنێ.

  • گوندێ ساكا

  • گوندێ زێوكا شێخا.

  • گوندێ ره‌شاڤه‌.

  • گوندێ زێوكا شكان.

  • گوندێ دركنێبه‌ناڤی.

  • ناڤچه‌یا كانی ماسێ 13 گوند

  • گوندێ كانی ماسێ.

  • گوندێ مایێ.

  • گوندێ تروانش.

  • گوندێ ده‌رگه‌لا سه‌یدا.

  • گوندێ ئه‌دنێ.

  • گوندێ سه‌ره‌روو.

  • گوندێ نۆره‌.

  • گوندێ ده‌رگه‌لا میسا به‌گێ.

  • گوندێ كانیا میسكا.

  • گوندێ بازێ.

  • گوندێ بێلیزانێ.

  • گوندێ كانی بالاڤێ.

  • گوندێ هرۆرێ.

قه‌زا زاخۆ 11 گوند

  • گوندێ شه‌رانش.

  • گوندێ ده‌شتا ته‌خێ.

  • گوندێ شكه‌فتا به‌هێرێ.

  • گوندێ سۆیا.

  • گوندێ شیلان و شلین.

  • گه‌لیێ بساخا.

  • گوندێ قه‌سرۆك.

  • گوندێ بانكێ.

قه‌زا شێخان 8 گوند

  • ل ناڤچه‌یا ئه‌ترووش:

  • گه‌لیێ بیلكیف.

  • گوندێ بێبۆزیه‌.

  • گوندێ كه‌لینێ.

  • گوندێ ده‌حلێ نه‌وێ.

  • گوندێ نسرا.

  • گوندێ روبه‌دكی.

  • گه‌لیێ بێدۆلێ.

قه‌زا ئاكرێ 5 گوند

  • ل ناڤچه‌یا دینارتێ

  • گوندێ دیپری.

  • گوندێ بامشمش.

  • گوندێ ده‌ڤری.

  • گوندێ دۆسته‌كا

  • گوندێ كه‌شكاڤا.

ل سنۆرێ پارێزگه‌ها هه‌ولێرێ

په‌كه‌كێ 206 گوند ل ناڤچه‌یێن سیده‌كان، مێرگه‌سۆر، ره‌واندز و چۆمانێ داگیر كرنه‌

ل قه‌زا سۆران – سیده‌كان 118 گوند دكه‌ڤن ژێر ده‌ستێ په‌كه‌كێ، 46% ژێ د سینۆرێ سیده‌كانێ دا‌ نه‌.

ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل ڤان ده‌ران:

  • به‌ربزین.

  • بیرمه‌سارد.

  • مێرگه‌.

  • سه‌قه‌ر.

  • مێرگه‌ میر.

  • مێرگه‌ دوكان.

  • بێرمێ دینداران.

  • كانی خۆمار.

  • شه‌كیۆ.

  • شیمیرگ.

  • نوار.

قه‌زایا ره‌واندێ 4 گوند

  • گوندێ ساوسێوكان.

  • گوندێ بۆگریسكان.

  • گوندێ هه‌واری مه‌كێ.

  • گوندێ زارگه‌لی.

قه‌زایا مێرگه‌سۆر 70 گوند

ناڤچه‌یێن گه‌شتیاری

  • گه‌لیێ بالندا.

  • ئه‌رگۆش مێرۆز.

  • رووبارێ به‌رده‌ری.

  • رووبارێ چه‌مێ.

  • زینیا ستپی.

  • چیایێ شیرین

  • شێروانا مه‌زن.

قه‌زا چۆمان – ناڤچه‌یا قه‌سری 9 گوند

  • گوندێ سه‌رنێل.

  • گوندێ وه‌سان.

  • گوندێ ره‌زویلكه‌

  • گوندێ بۆران.

  • گوندێ قه‌لاتێ.

  • گوندێ ماونان.

  • گوندێ كۆیله‌.

  • گوندێ چۆمساك.

  • گوندێ ئسكاوه‌.

حاجی ئۆمه‌ران 5 گوند

  • گوندێ گونده‌رۆژ و بلنداهیێن وێ.

  • گوندێ شۆره‌.

  • گوندێ گه‌له‌ژێر.

  • گوندێ ئالانه‌.

ل سینۆرێ پارێزگه‌ها سلێمانیێ، په‌كه‌كێ 17 گوند داگیر كرنه‌

قه‌لادز، ناڤچه‌یا سه‌نگه‌سه‌ر 17 گوند

  • گوندێ زارگه‌لی.

  • گوندێ سێلێ و بۆلێ.

  • گوندێ كۆپنكه‌.

  • گوندێ سه‌رگه‌ نێل.

  • گوندێ سینه‌مۆك.

  • گوندێ سوره‌دێ.

  • گوندێ ئاشقۆلكه‌.

  • گوندێ پشتاشان.

  • گوندێ بێپالان.

  • گوندێ ئه‌بو به‌كره‌.

  • گوندێ به‌ره‌دێ.

  • گوندێ باراوه‌.

  • گوندێ كاسكان.

  • گوندێ شارۆش.

  • گوندێ گردی ره‌مكان.

چیا و ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ

  • قه‌برستان شێخ مه‌نیسا.

  • چیایێ ساوێن.

  • شكه‌فتا كه‌چا كافر ل دۆلا ته‌وره‌.

  • دۆلا شه‌یدان.

  • كورته‌ك.

  • ده‌شتا ئینزێ و لێوژی.

  • كوێستانێن جه‌نگه‌ و بۆژان، سیلاب و ماله‌خ.

  • كرمه‌سۆران ل چیایێ قه‌ندیلێ.

ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل 9 قه‌زایێن باشوور خه‌ته‌ری ل سه‌ره‌

ل هه‌رێما باشوورێ كوردستانێ، رێخستنا په‌كه‌كێ بوویه‌ خه‌ته‌ری ل سه‌ر ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ یێن 9 قه‌زایان، گه‌شتیار نكارن نێزیكی وان ناڤچه‌یان ببن، وه‌به‌رههێنه‌ر نكارن پرۆژه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ل وان ده‌ران چێكن، ئانكو ب ئه‌گه‌را په‌كه‌كێ ئه‌ڤ ده‌ر وه‌سا مانه‌، نه‌حكوومه‌تا باشوور دكاریت خزمه‌ته‌كێ ژ وان ناڤچه‌یان ره‌ بكه‌ت‌، نه‌ژی وه‌لاتیێن وان ناڤچه‌یان دكارن بچن سه‌ر وارێن خوه‌.

ئه‌ڤ قه‌زایێن كو په‌كه‌كه‌ تێده‌ جهـ گرتی ئه‌ڤه‌نه‌:

  • ل سینۆرێ دهۆكێ: ئامێدیێ، زاخۆ و شێخان.

  • ل سینۆرێ هه‌ولێرێ: سۆران مێرگه‌سۆر و چۆمان.

  • ل سینۆرێ سلێمانیێ: پشده‌ر و رانیه‌.

په‌كه‌كێ چ قاس زیانا ماددی ب سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ئێخستییه‌

ژ رۆژا كو په‌كه‌كه‌ هاتی‌، نه‌ گه‌لێ باشوور و نه‌ژی دۆزا كوردی چ خێره‌ك ژ سه‌رێ ڤێ رێخستنێ نه‌دیتییه‌

ل گۆر ئاگاهیێن كو پێگه‌ها «داركا مازی» ژ كه‌نالێن فه‌ری یێن حكوومه‌تا باشوورێ كوردستانێ ب ده‌ست ئێخستین، رێخستنا په‌كه‌كێ ب رێژه‌یا 50% زیان ب سێكته‌را گه‌شتوگوزارێ ئێخستییه‌، ب سه‌دان هه‌زار ده‌رفه‌تێن كاری ژ ده‌ست كه‌چ و جوانێن باشوورێ وه‌لات برینه‌.

ب ئاوایه‌كێ گشتی هه‌گه‌ر د سالێ دا‌، 5 ملیۆن گه‌شتیار روو بكه‌نه‌ باشوورێ وه‌لات، ئه‌ڤ هه‌ژماره‌ ب سه‌ده‌ما هه‌بوونا په‌كه‌كێ ل ناڤچه‌یێن گه‌شتوگوزارێ ژ بۆی 2.5 هه‌تا 3 ملیۆن گه‌شتیاران داكه‌تییه‌.

پاش كو رێخستنا په‌كه‌كێ باكورێ كوردستانێ و گوندێن وێ د شه‌رێ خه‌نده‌كان ده‌ كاڤل و وێران كرین‌، وێ روو كره‌ باشوورێ كوردستانێ و هه‌مان هه‌نگاڤ ل باشوور هاڤێت، وێ سووند خوار كو ئه‌و ببیته‌ سه‌رئێش ژ بۆی خه‌لك و حكوومه‌تا ڤێ پارچه‌‌یا ئازاد یا كوردستانێ، ب سه‌دان گوند، ده‌ڤه‌رێن چاندنی و گه‌شتوگوزارێ داگیر كرینه‌ و ژ بۆ خوه‌ ناڤێن ئاشۆپی لێ كرن، وه‌ك هه‌رێمێن «پاراستنا مه‌دیا»، باره‌گه‌هێن خوه‌ لێ چێكرن، باج ژ وه‌لاتییان ستاند، كرن‌ ناڤچه‌یێن عه‌سكه‌ری، ئه‌ڤه‌ ژی بوو سه‌ده‌م كو زیانه‌كا‌ مه‌زن هه‌م ب وه‌لاتیێن وان گوندان بكه‌ڤیت‌ و هه‌م ژی ب ئابوورییا وه‌لات.

گه‌لێ باشوور د وێ راستیێ گه‌هشتییه‌ كو په‌كه‌كه‌ خاكا تاكه‌ پارچه‌‌یا ئازاد كرییه‌ مه‌یدانا شه‌ره‌كێ ساخته‌ ل دژی تركیێ، گه‌لێ باشوور باش فێم كرییه‌ كو ئه‌و په‌كه‌كه‌ یا نه‌كاری یه‌ك مه‌ترا خاكا باكور ژ ده‌ستێ فاشیزمێ سه‌ربه‌ست بكه‌ت‌، نكاریت‌ چ خێره‌كێ بگه‌هینیته‌ وان و دۆزا وان یا ره‌وا.

پوستێن ھەمان بەش