ئۆجالان دخواست ژ ڤێ رەوشا د ناڤبەرا یۆنان و ترکیێ دا مفای ببینیت، ئهو وهها تێدگههشت کو یۆنان و ئێكهتییا ئەورۆپا دێ خوازن وی ل بەرانبەر ترکیێ ژ بۆ خوە بکار بینن
دەولەتا سووریێ ژ بەر عەبدوللا ئۆجالان دەمەکێ درێژە گەفان ژ دەولەتا ترکیێ دخۆت، دەولەتا سووریێ دزانی کو ئەگەر شەرەک د ناڤبەرا وان و دەولەتا ترکیێ دا چێببیت، دەولەتێن رۆژهلاتا ناڤین ڤێ یەکێ قەبوول ناکهن، ژبلی ڤێ دەولەتا سووریێ ژ پەیوەندیێن ئاپۆی د گەل دەولەتا ترکیێ یێن ژ سالا 1993ێ ب گومان بوو و د هەمان دەم دا دزانی کو ئاپۆ وەک سالێن هەشتییان نها نە ل بن چاڤدێرییا وانە، لێ بزاڤێن وی دگەل دەولەتا ترکیێ ژ بۆ ئاگربەستێ ههبوون، سووریێ ژی ئەڤ بزاڤێن ئاپۆی هەموو نرخاندن و باوهریهك ژ بۆ چێبوو کو بەرناکەڤیت ژبەر ئاپۆ مەترسیەکا مەزن ژ بۆ خوە دروست بکهت، شەرەکێ دگەل ترکیێ دێ زیانهكا مەزن گههینیته سووریێ، ئۆجالان ب دەم درێژی ل مهیدانا رۆژهلاتا ناڤین مابوو، دەولەتێن وەک ئیران و سووریێ ژی یێن کو ئاپۆ پشتا خوە دایێ زێدەتر تشت ژ ئاپۆی داخواز دکرن، د هەمان دەم دا پێڤاژۆیا ئهندامبوونا ترکیێ د ئێكهتییا ئەورۆپا دا دەست پێ کربوو، د ناڤبەرا یۆنان و ترکیێ دا پەیوەندی پڕ ناکۆک و ئالۆز بوون، ئۆجالان دخواست ژ ڤێ رەوشا د ناڤبەرا یۆنان و ترکیێ دا مفای ببینیت، ئهو وهها تێدگههشت کو یۆنان و ئێكهتییا ئەورۆپا دێ خوازن وی ل بەرانبەر ترکیێ ژ بۆ خوە بکار بینن، ل سەر ڤێ یەکی دگەل یۆنانێ پەیمانەک چێکر، ژ بەر کو پەیوەندیێن پەکەکێ و یۆنانێ دیرۆکەکا درێژ ههبوو، گەلەک تەڤلیبوونێن پەکەکێ ل سەر رێیا یۆنانێ چێدبوون، ههتا دەولەتا یۆنانێ ل کهمپا لاڤرۆڤ یا پهنابهران دهرفهتا پەروەردە كرنێ دابوو پەکەکێ، ل سالا 1997ێ ئەڤ پەیوەندییە گههشتن ئاستەکێ بلندتر، یۆنانێ دهرفهتا پەروەردهیا سهربازی ژی ژ بۆ شەرڤانێن نوو ل کهمپا (کینەسا و دیلەیسی) ب پەکەکێ دابوو، ئۆجالان دخواست وەک بهری نها سووریێ چەوا بکارئینایه، یۆنانێ ژێ ژ بۆ خوە بکەته مهیدانهكا پەروەردهیێ و رێڤەبەریێ، ل 6/10/1998ێ وەزیرێ ڤەگوهاستن و گههاندنێ یێ یۆنانێ پهرلهمانتار (PASOKێ کۆستاس بادۆڤاس) ل شامێ دگەل عەبدوللا ئۆجالان هەڤدیتنەک پێكئینا.
ژ بلی ڤێ هەڤدیتنێ ل 9/10/1998ێ ئۆجالان ب رێیا بالەفرەکا سووریی ل بالەفرخانەیا سووریێ یا نێڤدەولەتی دچیته ئهسینا ل بالەفرخانەیا هەللیکۆن، د ڤێ رێڤینگاتییا خوە دا ئاپۆ ب پاسەپۆرتەکا سەختە یا ترکی ب ناڤێ (عەبدوللا سارکورد)” Serikurt” گهشتیاریێ دکەت، د بالەفرێ دا دگەل ئۆجالان کۆد ناڤ (رۆزەرین) یا ب ناڤێ (ئایفەر کایا) دگەل دو ئەندامێن ئیستیخباراتا سووریێ کو یەک ژ وان فەرماندارەکێ نێزیكی مالباتا ئەسەد بوو.
لێ بەلێ کار وەک دهات خواستن برێڤه نهچوو، ئۆجالان د مهیدانا نێڤدەولەتی دا وەکە سەرۆکی پارتییەکا د لیستا تیرۆرێ دا و هەم ژی ب قاچاغیێ ب ماددهیێن هۆشبەر دهاته نیاسین، وهلاتێن ئەورۆپی کەسەکی وهها ب زەحمەت قەبوول بکهن، ل بالەفرخانەیا ئهسینا ئۆجالان ژ ههوالگیرییا یۆنانێ، سەرۆکێ EYPیێ هارالامبۆس، Stavrakakis و Stavris kalenderis دبینیت، سەرۆکێ ههوالگیریێ (ستاڤرس کالەندەریس) دبێژیت: «ئۆجالان ئەم تە وەکە دوستێ خوە دبینین، لێ بەلێ حکوومەتا یۆنانێ ژ هاتنا تە بێ خەبەرە، ئەم و ترک هەڤ سنۆرێن، د ڤێ دەمی دا هەوە گەلەک چالاکیێن ب خوین ل ترکیێ كرینه، قەبوولکرنا تە ژ بۆ ولاتێ مە دێ وەک قەبوولکرنا شەرەکی ژ ئالیێ ولاتێ مەڤه دگەل ترکیێ هێته ههژمارتن، نها ئەم ناخوازین شەرەکی دگەل ترکیێ بكهین، پێشنیاز دکین تۆ بچیه ولاتێ سویدێ دێ ئەڤ چهنده بۆتە باشتر بیت»، ئۆجالان ژی بەرسڤەکا ب ڤی ئاوایی ددەت: «باوەرییا من ب ولاتێ سوێدێ ناهێت، هێشتا ئەو پەکەکێ وەکە بەرپرسیارێ کوشتنا سەرۆکێ خوە Olof Palme دبینن، ئەڤ چهنده دێ بۆمن بنه ئارێشه، ما دەم کو هین وهها دبینن ئەز دێ مافێ پەنابەرییا سیاسی داخواز کهم»، سەرۆکێ ههوالگیرییا یۆنانێ ژی وەک بەرسڤ دبێژیت: «گەر تو دخوازا مافێ پەنابەرییا سیاسی بکەی، پێدڤییه تو خهباتا چەکداری و شەرێ نها برێڤە دچیت ب دوماهی بینی»، ئۆجالان وەها هزر دکر کو یەک دو وەزیر و چەند پهرلەمانتارەک دێ شێن بریارەکا دەولەتێ بگوهۆرن، یێن ئاپۆ دهعوهت كرییه یۆنانێ نەدەولەت بوو، بەلکو گرۆپەکێ پهرلەمانتاران بوو، ئەڤه ژی ددەته دیار کرن كو ئۆجالان تشتهكی ژ سیستەمێ نێڤدەولەتی یێ سیاسی فام ناكهت.
ئاپۆ چهوا چوو رووسیا و 33 رۆژ چهوا ل وێرێ دهرباس كرن
ل سەر ڤێ ئۆجالان دخوازیت بچیته رووسیا، پهرلهمانێ رووسیا ژ بۆ ئۆجالان داخوازیێ دهنێریت و ب بالەفرەکا تایبەت یا یۆنانی دەرباسی دەولەتا رووسیێ دبیت، دخوازیت کو د بالەفرێ دا بەرپرسەکێ یۆنانی ژ دگەل وی بچیت رووسیا، ل بالەفرخانەیا مۆسکۆ ل پێشوازییا ئۆجالان جێگرێ سەرۆکێ پهرلهمانێ رووسیێ Vladimir Jernovski و ئەو پهرلهمانتارێ ژ بۆ وی دەعوەت هنارتی Alex Metrovanov ههبوون، جێگرێ سەرۆکێ پهرلهمانی Jernovski ئاپۆی هەمبێز دکەت و قهفتهكا گولان و شالەکێ پێشکێشی وی دکەت، ل 9/10/1998ێ ئۆجالان ل بالەفرخانەیا مۆسکۆیێ دهێته خوارێ، ئۆجالان داخوازا مافێ پهنابهرییا سیاسی ژ پهرلهمانێ رووسیا و باسكێ وێ یێ ژێرین دومایێ دكهت و ئەڤ داخوازییا وی دهێته قەبوول کرن، ئێدی ئۆجالان ل رووسیێ وەک پهنابهرهكێ فهرمی یه و 33 رۆژان ل رووسیێ دمینیت.
ئیتالیا ههر ل دهستپێكێ وهك گونههبارهكی رهفتار ل گهل ئاپۆی كر
دەما کو راگههاندنا ترکیێ دنڤیسیت کو ئۆجالان ل رووسیا یە، ئۆجالان دبێژیت ڤێرێ ژ بۆ من نە ئارامه و پێدڤییه ئەز دەربکەڤم، مرۆڤ دشێت ببێژیت ههر ژ دهستپێكێ نیازا ئۆجالان ئەو بوو کو خوە بهاڤێتە وهلاتەکێ رۆژئاڤایێ ئەورۆپا، ژ بلی 33 رۆژێن ل رووسیێ، ئاپۆ دەرباسی پایتەختێ ئیتالیا رۆمایێ دبیت، ب چوونا وی سەرۆکوەزیرێ ئیتالیا ماسیمۆ دالێما ئاگاهدار بوو و ل 12/11/1998ێ ئۆجالان ل بالەفرخانەیا لیۆناردۆ دافێنشی دهێته خوارێ، ژ بۆ ڤێ پێڤاژۆیێ ئاپۆ وهها دبێژیت: «دەما کو ئەز گههشتیمه ئیتالیا ئەز ل هێڤیا دۆستاتیێ بووم، لێ ئەز هاتمه بنچاڤكرن»، دادگەهێ پشتی دەمەکی بنچاڤكرنا من راکر، لێ د بن دوورپێچەکا توند دا مام، ژبلی بێ رێزیێ، وەک گۆنەهبارەکی سهرهدهری دگەل من دهاته کرن، پەنجەمۆرا من هات وهرگرتن و وێنەیێن من هاتن کێشان».
ئۆجالان ژ سهرهدهریا ئیتالیا عاجز بوو، لێ د هەمان دەم دا و ل 19/11/1998ێ سەرۆکوەزیرێ ئیتالیا ماسیمۆ دالێما د پرێسکۆنفرانسەکی دا گۆتبوو: «ئەم ئۆجالان رادەستی ترکیێ ناکهین» و ل دووڤ دا ژی ب چ ئاوایهكی ب ب زۆر دەرێخستن و گرتنا ئۆجالان چێنەبوویە، بەرانبەر ڤێ هەلوەستێ ئیتالیا، ترکیێ کەلۆپەلێن ئیتالیا بایکۆت کرن و گەلەک چالاکی ل دژی ئیتالیا هاتن ئهنجام دان، لێ دیسان ئیتالیا گاڤێن ههڤشێوه نەهاڤێتن، ههرچهنده ل گهل ڤێ سهرهدهرییا باش ژی ئاپۆ ل ئیتالیا نامینیت، پشتی 66 رۆژێن مانا ل ئیتالیا ل 16/1/1999ێ ئۆجالان ژ رۆمایێ دەردکەڤیت، ئۆجالان ژ بۆ جارا دوێ بەرێ خوە ددەته پایتەختا رووسیا مۆسکۆیێ، لێ ئاپۆ و رووسیا ل سەر رهوشا مانا وی ل وێرێ پێك ناكهن، رووس دخوازن ئاپۆ رازی بکهن کو دیسان ڤەگەریتە سووریی، ئۆجالان ڤێ یەکێ قەبوول ناکەت و ل 29/1/1999ێ دیسا ڤەدگەریتە یۆنانێ، لێ یۆنان هێژ ل بالەفرخانەیێ دبێژیت: «ئەم تە ل ولاتێ خوە ناخوازین، دەربکەڤە»، ئاپۆ ژی دچیتە پایتەختی بیلارۆسیا مێنسکێ، دگەل وی ژی ژ ههوالگیرییا یۆنانێ کەسەک ب ناڤێ (کەلەندەریس) هەبوو، ژ مێنسکێ دا چنه هۆلەندا، لێ بەلێ ئەو بالەفرا دا هێت وان بەت نەهات، ئەوژی ڤەگەریان یۆنانێ، ههوالگیرییا نەتەوهیی یا یۆنانێ EYP دبێژیت: «ئەم د ناڤا تەنگاڤیەکێ داینە، بلا رهوش پیچەکی ئارام ببیت، ئەمێ تە بهینه وهلاتەکی ئەفریقیا، مانا تە ل وێرێ دێ باشتر بیت، هەرچەند ئاپۆ گرتنا خوە بێخیته د ستۆیێ یۆنانێ دا، لێ د ناڤا هێزێن نێڤدەولەتی دا یێ هەری زێدە هاریكاری ژ بۆ وی کری دەولەتا یۆنانێ بوو، ههردهم ب پاسەپۆرت و بالەفرێن تایبهت دهات گێراندن و ئەڤە هەموو ژی یۆنانێ ژ بۆ وی دابین دکرن، بۆ نموونه دەما ئاپۆ چوویه کینیا ب پاسەپۆرتا رۆژنامەڤانەکێ ناڤدار یێ قوبرسی ب ناڤێ (لازارۆس ماڤرۆس) بۆ هاتبوو دروست کرن، ئارمانجا یۆنانێ هنارتنا ئۆجالان بۆ نایرۆبی ئهو بوو كو ئاپۆ مافێ پهنابهریێ ل باشوورێ ئەفریقیا وهربگریت، ل سەر ڤی بابەتی یۆنانێ د گەل ئەفریقیا باشوور هەڤدیتن چێکرن، لێ بەلێ جاران د ناڤبەرا ئۆجالان و یۆنانێ دا ناکۆکی دەردکەتن، د هەمان دەم دا وهلاتێ کینیا د گهشتا 130 رۆژی یا عەبدوللا ئۆجالان دا بوو دوماهی قۆناغ ژ بەر کو ئێدی دێ ژ وێرێ بهنه ترکیێ.
ل كینیایێ چ چێبوو، بۆچی دهلیڤا رهڤینێ بۆ ئاپۆی چێبوو و وی خوهرادهست كرن ههلبژارت
«ئۆجالان دزانی کو دێ هێته گرتن، دشیا چهكی وەرگریت لێ وهرنهگرت، ل شوونا مرنێ وی تەسلیم بوون ههلبژارت»
یۆنانێ هەلوەستێ خوە یێ باش دگهل کینیا د گوهۆریت، مژارا ئۆجالان وان گەلەک تەنگاڤ دكهت، مرۆڤ دشێت ببێژیت هەلوەستێ ئهمهریكا ژی كارتێكرن ل سەر یۆنانێ کرییە، ئاپۆ ل كونسلخانهیا یۆنانێ ل باژارێ نایرۆبی دمینیت و دخوازن ب زۆرێ وی ژ كونسلخانهیێ دەربێخن، پاسەوانەکا ژن كو گەریلایەکا کەڤن بوو ب ناڤێ (شەمسێ کلچ) ب کۆد ناڤێ (دیلان) كو وهلاتییا ئەلمانیایه دگەل دو پاسەوانێن دی دگەل ئۆجالان، دهمانجه دگەل دیلانێ هەیە، دەما کو کارمەندێن كونسلخانهیێ بزاڤێ دكهن وان ژ كونسلخانێ دەربێخن، دیلان دەمانجێ دکێشیت، لێ ئۆجالان دکەڤیتە د ناڤبەرێ دا و رێنادهت شەر چێبیت، پشتی ژ كونسلخانێ دەرکەفتین، دیلان دخوازیت دگەل ئۆجالان د ئێک ترومبێلێ دا سوار ببیت، لێ ئەڤ یەک ناهێته قەبوول کرن، دیلان ژی دەمانجا خوە د دهته دەست ئاپۆی لێ ئاپۆ ههلگرتنا دەمانجێ قەبوول ناكهت، ل دووڤ دا و ل سەر ڤێ رەوشێ ئاپۆ وهها دبێژیت: “وان دڤیا چهكی بدهنه من و ل هێڤیێ بوون کو ئەز بەرخوەدانەکا کلاسیکی بكهم، لێ من قەبوول نەکر، من ئەڤ یارییا ب براتییا ترک و کوردان ژناڤبر، ل سەر ڤێ بوویەرێ شەمسی قلچ ژی وەها دبێژیت: “ئۆجالان دزانی کو دێ هێته گرتن، دشیا چهكی وەرگریت لێ وهرنهگرت، ل شوونا مرنێ وی تەسلیم بوون ههلبژارت”، دەما کو ئۆجالان ژ كونسلخانهیا یۆنانێ ل نایرۆبی دەرکەفتی، وی دزانی دێ بهرێ وی دهنه تركیێ، ئۆجالان ل 15/2/1999ێ ب بههانهیا كو دێ تە هنێرینه هۆلەندا، دبهنه بالەفرخانەیا نایرۆبی و ل وێرێ بالەفرەک ل هێڤیا ئۆجالانە، ئالایا وهلاتێ مالیزیا ل سەر بالەفرێ بوو، لی بەلێ د ناڤا بالەفرێ دا تیمێن تایبەت یێن ترکیا هەبوون، ل وێرێ ئۆجالان دهێته گرن و دئینن ترکیێ، بەلێ ئۆجالان ژ دەستپێکێ هەتا نها د ناڤا دەولەتێ دا ب رێیا باسکەکی پهیوهندی ههبوون، وی ل سالێن نۆتان ل سەر دەستێ دۆغۆ پەرینچەک و یالچین کوچوک دگەل دەولەتا ترک پهیوهندی ههبوون، لی بەلێ ئۆجالان نەل هێڤیێ بوو وەک گرتی بچیته ولاتێ ترکیێ، هێژ دەمێ ئەو ل ولاتێ رووسیێ وی تەخمین دکر کو ئەو نهشێت خوە ژ دەستێ دەولەتا ترکیێ رزگار بكهت، لێ د سهر ڤێ ژی را ئهو ههر ناچیت چیایێن کوردستانێ و چیایی وەک رێیا رزگاربوونێ نابینیت و نادانیته بهر چاڤێن خوه، پێشنیاز ژ گەلەک سەرۆک و رێبەرێن کورد ژ بۆ ئاپۆ هاتن هنارتن كو بهرێ خوه بدهته چیایێن كوردستانێ، لێ ئاپۆ وان پێشنیازان قهبوول ناكهت و ژ بۆ خوه ب مهترسی و وهك پیلانگیریهكێ دبینیت.
گهلهك وهلاتان ئاپۆ ژبهر كریارێن وی یێن نهباش رهتكر
«بازرگانییا ماددهیێن هۆشبهر، پارێ رهش و كوشتن و تهسفیهكرن ل سهر پهكهكێ ئیسبات ببوون»
پێڤاژۆیا گرتنا عەبدوللا ئۆجالان ژ ئالیێ وی و رێخستنا پەکەکێ، وەک پێلانگیرییەکا ناڤدەولەتی هات ب ناڤ کرن، گهشتا وی یا د ناڤبەرا گەلەک دەولەتان دا ژی، تێگەهەکا پیلانسازییەکا ناڤدەولەتی د دا نیشاندان، لێ د راستییا وێ دا بنگەها رهتكرنا ئاپۆی ژ ئالیێ گەلەک دەولەتان ڤه ژ بەر کریارێن وی یێن بەرێ یێن نەباش بوو، کوشتنا سەرۆک وەزیرێ سوێدێ ئۆلۆ پالمە، ل ئەلمانیا ل بن ناڤێ چالاکیێن ئۆتۆبانێ کریارێن هاتینه کرن، بوونه سەدەم کو پەکەکە ل ئەلمانیا بهێته قەدەغەکرن و د هەمان دەم دا بازرگانییا ماددەیێن هۆشبەر د ئاستا نێڤدەولەتی دا كو ل سهر پهكهكێ ئیسبات ببوو، ئەڤه هەموو دبوونه سەدەم کو ئۆجالان وهك کەسەکێ نهخواستی بهێت دیتن، یێن کو ل ئەورۆپا باج نەددان پەکەکێ دهاتن کوشتن، كۆمپانی و کارگەهێن وان دهاتن سۆتن، کوردێن دژبهرێن پهكهكێ و تهڤگهرێن جودا روو ب روویێ دژوارییا پەکەکێ دبوون و بازرگانییا پارێ رەش دهلیڤه ژ بۆ مانا ئۆجالان ل ئەورۆپایێ نەهێلابوو.