ئازادبوونا باشوورێ كوردستانێ مینا دروستكرنا ئیسرائیلهك بچووكه
قادرۆیێ سەرکردە یێ پەکەکێ یێ کەڤن کانی یلماز سەدەمێن ڤەقەتیانا خوە ژ پەکەکێ ئەشکەرە دکە
کانی یلماز – بهشا دووەمین
مە دخواست ئەو تشتێ کو ئەورۆپایێ وەکە بنیاتا یاسایی دانای ب بناغە وەرگرین و مە پشتا خوە ب وان بنیاتان ڤە گرێدا و ب سیاسەتەکە دەمۆکراتیک کو هەیی ئەم بکارن ڤێ شێلاتیێ و ڤێ بەلاڤبوونێ و ڤان ناکۆکییان و ب ڤێ خوینا ووندا بوویی بسەکنین و دەرباس ببین.
د کۆنگرەیا یەکەمین یا کۆنگرەیا گەل دا، مرۆڤ دکاره بێژیت کو د ناخێ هەر کەسێ دە جۆش و کەلەجانەک چێکر، ڤەقەتیانا ژ رێخستنێ د ناڤا ئەقلێ مە دە دەرباس نەدبوو، لێ دبە هنهك کەس هەبن د ناڤا پەکەکێ دە کو دخواست ژ رێخستنێ ڤەقەتن، لێ ئەو ڤەقەتیان نە ڤەقەتیانێن هزری بوون، بەلکو ڤەقەتیان بوو ژ بۆ ژیانکرنەکا نۆرمال، ئەڤ یەک ژی تشتەکە نۆرمال و ئیستیسنائە، ژ بۆ چ ئەز ڤان گۆتنان دبێژم؟ ژ بەر کو ئیدیئایێن ب ڤی ئاوایی پر هەبوون، لێ ئەڤ تشتێ کو وەک من گۆتی هنهك کەس بوون لێ بەلێ ڤەقەتیانا مە ژ رێکخستنێ ڤەقەتیانەک هزری بوو.
ئەگەر ئەو تشتێن کو دهاتن هزر کرن گوههرین تێدە بان و هاتبا کرن و چێببان و ئەڤ مخالەفەت د ناڤا رێخستنێ دە ب ئاستەکە دەمۆکراتیک ب رێڤەچووبا، رێخستنێ ئەڤ قەدەر خوین ووندا نەدکر و رێخستن ب خوە ژی نەدبوو دوو بەش، لێ موداخلە د ڤێ دە هات کرن.
ئەڤ بەلاڤۆکا ب ناڤ و دهنگ یا 25ێ شواتێ هەیە ئەوا کو دۆران کالکان ب خوە نڤیساندی و ئەم ب خیانەتکار ناڤ کری و ئەڤ تشت دەست پێ کری، رەغمێ کو ئەم هێژان د ناڤا رێخستنێ دا بوون و د قادا ئیراقێ دە مە خەبات دکر، ئەڤ موداخلە ب رێیا پارێزەران ژ ئالیێ ئیمرالیێ ڤە دهاتن کرن، رەغمێ کو جەمیل باییک ل وێ دەمێ دە بێ ئەرک ژی بوو لێ مافێ موداخلەیێ د خوە دە ددیت، وی هەم تەشهیر کر هەم ژی ناکۆکی کوور و گران کرن و کەتنە د ناڤا کریزەکە پر گران دە، ئەو بریارێن کۆنگرەیا گەل گرتی یەک ژ وان پێک نەهات و یەک بریار ژی نەکەت د ناڤا ژیانا رێخستنێ دە، د کۆنگرەیا یەکەمین دە ئەو کەسێن کو ژ ناڤا سیاسەتا سڤیل دە هاتن هنهك کەس ژ وان مە دانە پێش کو د ناڤا رێڤەبەریا رێخستنێ دە جی بگرن و مە دخواست ڤێ هزرێ بپارێزین، لێ ل ڤێ دەرێ تشتێ کو مە هێڤی نەدکری دەرکەتە همبەری مە، ژ بەر کو کەسێن د ناڤا سیاسەتا سڤیل ده هاتی کەسێن بێ ئیرادە بوون، ئەو د واتایا سیاسی و شەخسی دە بێ ئیرادە و لاواز دەرکەتن، هەم ل ئەرکێ خوە خوەدی نەدەرکەتن، هەم ژی ژبەرکو ژ ناڤا سیاسەتا سڤیل هاتبوون و هێڤی دکرن رێخستن بگەهە ئاستەکە دەمۆکراتیک ژ بۆ ڤێ ژی نکارین ببن بەرسڤ.
ئەڤ پێشکەتن بوون سهدهم کو پێڤاژۆ مە بەر ب کۆنگرەیا دویەمین ببە، دەما کو ئەم چووینە کۆنگرەیێ ل وێ دەمێ رێخستن بەر ب قەتاندنێ بوو، ژ بەر کو موداخلە د ناڤا رێخستنێ دە پر ب باندۆر کەتبوون، ئەو کەسێن کو د ناڤا سیاسەتا سڤیل ژی هاتی ئەو ژی کەتن بن ب باندۆرا کەسێن دۆگماتیک و گرتی و ب وان رە بوونە یەک، د ناڤا کۆنگرەیێ دە ئەو موداخلەیێن ئۆجالان کو ل ئیمرالیێ دکرن و ب تایبەتی ژی بریارا شهر کرنێ، ئەو بریارێن کو د کۆنگرەیا یەکێ دە ژ بۆ ژیانەکە سۆسیال هاتیە ستاندن راکرنە رافێ و ب ئاوایهكی بێ گفتوگۆ کرن، یەکی پارێزەر رابوو و میکرۆفۆن گرتە دەستێ خوە و گۆت: “لازمە یەکێ خزیرانێ بریارا شەر وەرە ئیلان کرن” گرانیا باندۆرا وێ ئاخفتنێ د وێ دەمێ دە ئەو کەسێ پەیوەندیێن خوە ئێن تایبەت هەیی و هەم ژی ئەو نۆتێن ل ئیمرالیێ دهاتن د ناڤا رێخستنێ دە کو د ئالیێ محافزەکاران دە رەنجیدە کرن، تەلیماتێن ئیمرالیێ هەموو د شکەفتەکێ دە کۆم کرن و تەلیمات ژ بۆ کۆنگرەیێ ستاندن.
کۆنگرەیا یەکەمین یا کۆنگرەیا گەل دە بریارێن هاتیە دەست پێ کرن ب تەمامی هاتنە تێکدان و بریارا شەر دەرکەت و پێتر ب رەنگەکی گران و خورت ب سەر مە دە هاتن، ئانکو ئەو کەسێن کو پەیوەندیێن خوە ئێن تایبەت هەبوون ب سەر مە دە هاتن.
ئەو هەڤالێن د ناڤا کۆنگرەیێ دە دهێن زانین، پشت رە گۆتن ئەم ب نەچاری ڤەقەتیاینە، ئەڤ گۆتنە ب کورتی هاتینە گۆتن، ئەسل و ئەساسێ وێ وهایە یانی مە هەمیان کێم و زێدەهیێن خوە هەنە چ ژی چێببە بلا چێببە کێم و زێدەهیێن مە یێن پراکتیک ئێن 25 سالان ل همبەر نەتەوە، تاوانێن هاتنە ئەنجامدایین ئەم ژی بارا خوە د ناڤ دا دبینین، یانی ئەز دکارم ڤێ یەکێ ببێژم ئەم هەموو ژ بۆ کورداتیێ تەڤلی ڤێ تەکۆشینێ بوون، ژ بۆ رزگاریا ڤی گەلی تەڤلی تەکۆشینی بووین بێ ئیستیسنا 25 هەیا 30 سالێن ژیانا خوە مە دانە تەکۆشینا ڤێ رێخستنێ، تەمەنێ خوە و سالێن خوە مە د ڤێ رێکێ دە خلاس کرن، لێ ئەم هاتینە خالەکە وها ئەو بەدەلێن کو مە ژ بۆ ڤێ رێخستنێ دایی، لێ کوردستانا باکور هاتە بێ ئارمانج کرن، ب پێڤاژۆیا ئیمرالیێ رە ئەڤ ئیفادە کو د مانۆفێستۆیا یەکەم دە دگۆتن کوردستانەکە سەربخوە و ئازاد و یەکگرتی ئەم زڤرینە کۆمارەکە دەمۆکراتیک کو تو کەس نزانیت د ناڤا وێ دە چ هەیە، ریەکە ئیدۆلۆژیک مە هەبوو ب شوونا رەئالیتا سەد سالا بیست و یەکەمین ب هەڤرە ژیانەکە گوههرینا دەمۆکراتیک هاتبا کرن، لێ ریا مە یا ئیدۆلۆژیک کەتە وارەکە وها کو هەر نامەیەک کو ژ ئیمرالیێ دهات ئەم گهشتنە وێ خالێ ب نرخاندنێن کەمالیزمێ ژ نوو ڤە شیرۆڤە کرنا کەمالیزمێ.
لێ ئەم هەمی دزانین ئەو فەلاکەت و ئەو داوییا نەشرین یا ب سەرێ گەلێ کورد کری کەمالیزم ب خوە بوو، ژ بۆ ڤێ نەهەقە ئەم تەڤلی ڤێ تەکۆشینێ ببن، لێ پێشبەری ڤێ بزاڤا مەزن کەمالیزم سپی کرن “باشکرن” و ژ نوو ڤە شیرۆڤە کرن د کۆمارا یەکێ دە جەوهەرێ وێ یێ شۆرەشگەری نە دژی کوردان بوویە یانی وەکە ئهركێ مە بە وەکی ئهركێ کوردان بە دانینە پێش بەری مە.
ئەمەریکا موداخلا ئیراقێ کربوو و ئەڤ موداخلە هەرێمی بوو، ئەو ئەنجامێن ل کوردستانا باشوور چێبووی دبە کو ل کوردستانا باکور و پەرچەیێن دن یێن کوردستانێ ژی دەرکەڤن هۆلێ، ژ بۆ موداخلا ئەمەریکا رێخستنێ “پەکەکێ” هەلوەست دانین، و ل کوردستانا باشوور پێشکەتنێن گرینگ هەبوون و بەر ب فەدەراسیۆن و ئازادبوونێ ڤە دچوو، پرسگرێک نە ئەو دوو پارتیێن خوەدی هێزا بنگەهین د ناڤا باشوورێ کوردستانێ دە بوون “PDK، YNK”. دناڤا پەکەکێ دە ئەو گرۆپا دۆگماتیک هەموو ب ڤێ دەرکەتنێ رە نرخاندن ل سەر کوردستانێ دکرن ئەڤ بەرەڤاژی کرن بوو، کوردان د ڤێ دەمێ دە ل پەرچەیێن دن ب ڤێ تێگەهێ یانی تێگەها نەتەویی لههڤهاتن و رێخستنێن خوە لازمە ب رێڤەبربان، لێ رێخستن “پەکەکە” ب گەرمی نێزیک نەبوو، جارا یەکەمینە بزاڤێن سیاسی د کوردستانێ دە د ستاتۆیەکێ ڤە دەرکەتبانە هۆلێ، و وەک ئیسرائیلەک بچووک هاتە شیرۆڤە کرن، ئەڤێ ژی د مە ب خوە دە نەرەهەتییەک پەیدا کر، نەرهەتییا مە یا بنگەهین بریار گرتنا شەر بوو، د یەکێ خزیرانێ دە، بریارا شەر کەتە د وارێ جێبەجێ کرنێ دە، ژ خوە ئەم رێخستنەکە هێزا شەر بووین، بزاڤەکە شەری بووین و د ڤی شەری دە ئەنجامێن گرینگ دەرکەتبوون هۆلێ و سالا 1999ان تەلیماتەک کو ژ ئیمرالیێ هاتبوو، شەرێ چەکداری ب داوی کربوو، جارەک دن نازڤرن چەکی و هەر د دنیایێ دە، ئێدی ب چەکی ئەنجام ناهێنە دەست و مومکن نینە ب ڤی شەرێ چەکداری ئەم ژی و دەولەت ژی نەگەهشتین ئەنجامەکێ، ژ ئیرۆ پێدە ئەمێ تەکۆشینا دەمۆکراسیێ ئەساس بگرن، ب ڤێ بریارێ شەر و چەک هاتن سەکناندن کو رێخستن ل وێ دەمێ هەری کێم ب ئارمانجا دەست خستنا فەدراسیۆنێ شەر دکر ئەڤ بریار پر ڤەکری ب رێخستنێ رە راگهاندن.
ل بەندا بەشا سێیەمین بن…