پەکەکە پرۆژەیەک بۆ ژناڤبرنا بزاڤا نەتەوی یا کوردان -8
بەشەکێ پەرتووکا “پەکەکە پرۆژەیەک بۆ ژناڤبرنا بزاڤا نەتەوەیی یا کوردان، لێکۆلینەکە ل سەر ئایدیا و دیرۆکا پارتییا کارکەرێن کوردستانێ” ژ نڤیسینا جەمیل کولاھی
قۆناغا چارێ یا ژیانا ئایدۆلۆژی یا ئۆجەلان و دەولەت-نەتەوە
ئیک ژ مژارێن گەرم یێن ئۆجەلان د قۆناغا بووکچینیزمێ دا، دژاتیکرنا دەولەت-نەتەوە یە. ئۆجەلان دبێژیت د رەوشا ئەڤرۆ یا مە دا نەتەوە و نەتەوەپەروەرییێ هیچ گرنگیەک ژ بۆ چارەسەرکرنا کێشەیێن جڤاکی نینە. خالا گرنگ ئەڤەیە کو پێویست دکەت د سیاسەت و تێکۆشینا ئایدۆلۆژیک دا مفا ژ نەتەوەپەروەریێ نەهێتە وەرگرتن و رێ نەهێتە دان نەتەوە ژ بۆ هاریکارییا چارەسەرکرنا کێشەیێن جڤاکێ بکەنە بنەما. «ئۆجەلان: 2006- رووپەل 41».
ئۆجەلان: “نەتەوە و نەتەوەپەروەریێ هیچ گرنگیەک ژ بۆ چارەسەرکرنا کێشەیێن جڤاکێ نینە”
هەر وەکو هاتیە باس کرن ئۆجەلان د قۆناغا سیێ دا دگۆت: پەکەکێ ب دو پەیڤێن (کوردستان کۆلۆنیایە) دەستپێکر. لێ بەلێ ئۆجەلان د قۆناغا “بووکچینیزم”ێ دا دبێژیت: “گرنگترین مژار کو ل سەر هێلا سیاسی یا پەکەکێ پێویستە روون ببیت ئەڤەیە کو گەلۆ پەکەکێ دخواست دەولەتەک سەربەخۆ ئاڤا بکەت یان نا؟ ل ڤێ یەکێ کو درۆشما کوردستانا سەربخوە مفایەک زێدە ژ بۆ پەکەکێ هەبوویە، لێ گەلەک زەحمەتە ببێژم ئەڤ درۆشمە ب رامان و ئارمانجا دامەزراندنا دەولەتا سەربەخۆ بوویە. ئەز وەکو کەسەکێ کو ژ نێزیک ڤە من زانیاری ل سەر هەموو بابەتان هەنە، پیویستە ببێژم کو مە باس ل دەولەتا سەربەخۆ و ب تایبەتی کوردستانا سەربەخۆ ب کویری نەکربوو. هەر چەند کو د بیاڤێ یۆتۆپیایێ خواستەکەک ژ بۆ ڤێ مژارێ هەبیت، لێ بەلێ د بیاڤێ ریالیستێ دا دانانا وێ وەکو پرۆژەیەک جوان نەبوو… «ئۆجەلان: 2004- 306»
هەر ژ بەر ڤێ چەندێ دانانا (پرۆژەیا کوردستانا دیمۆکراتیک) ل جیهێ (پرۆژەیا کوردستانا دەولەتخواز و نەتەوەپەرست) دبیتە سەدەما ڤێ چەندێ کو نەتەوەیێن ترک، عەرەب و فارس رەفتارەک باشتر و چارەسەرساز ل بەرامبەر کوردان بگرن بەر خوە. کوردان وەکو چاڤکانییا مەترسیێ نەبینن و دگەل وان دا وەکو دۆست و برا سەرەدەریێ بکەن. «ئۆجەلان: 2003- 158 و 159» ژبەر ڤێ چندێ سلۆگانا سەرەکی د شیاندایە ب ئاوایێ (یەکیتییا دەمۆکراتیک د گەل ولاتێن جیران، پاشەرۆژا رۆژهلاتا ناڤینە و رۆژهلاتا ناڤین یا دەمۆکراتیک، ب واتەیا یەکیتییا دەمۆکراتیکا کوردستانێ) بهێتە دارێشتن. پێویستە گرینگیێ ب بەرەڤپێشبرنا ئێک پارچەئییا دیمۆکراتیک د گەل هەر وەلاتەکێ بهێتە دان. ژ بۆ جوداخوازیێ ب سەدان سالانە خوین دهێتە رێشتن، هەر وەکو ل ئەورۆپایێ ژی هاتە دیتن، د ئەنجام دا ئێکەتیەکا دلخوازانە یا فیدرالی دێ ل دووڤدا هێت، ژبەر ڤێ چەندێ کوردستان د رەوشەکێ دا یە کو ئێکەتییا دیمۆکراتیک ژ بۆ وێ باشترە ژ کوردستانەکا گۆشەگیر. «ئۆجەلان: 337،2001»
ل سەر جڤاکا کوردی ئۆجەلان ئاماژە ب ڤێ چەندێ دکەت “کورد ل گەل ڤێ چەندێ کو هەموەلاتیێ هندەک ولاتانە کو د ناڤا سنۆرێن وان دا دژین، لێ بەلێ ئەندامێن نەتەوەیا دەستهەلاتدار نینە. دشێن شوناسا نەتەوی و نەژادی یا خوە ب ئاوایەکێ جودا بەرڤ وەرارێ ببەن، لێ قەبوولکرنا شووناسا فەرمی و گشتی یا وەلاتەکێ کو تێدا دژین و قەبوولکرنا هندەک گرێدانێن نەتەوی کو پاراستنا یەکپارچەئیا نیشتیمانی ل دووڤ خوە دئینیت ل گەل بوهایێن نەتەوی یێن وان د پارادۆکسێ دا نینە. بۆ میناک گۆتنا ڤێ کو ئەز ئەندامەکێ نەتەوا ئیرانێ مە لێ بەلێ هەڤ دەم ژی ئەز کوردم، نە ب تنێ کێشەیان دروست ناکەت، بەلکو وێ شووناسەکا دی یا بەرفرەهتر بدەتە مە. ئەڤ چەندە ژ بۆ ترکیێ و عیراقێ ژی راستە. گۆتنا ڤێ کو ئەز بەشەکم ژ گەل یان نەتەوەیا ترکیێ، لێ شووناسا کوردی یا خوە بپارێزم، راستترە و ب واتەیا دگەل یەک بوونا هەڤبەش د شووناسەکا بەرفرەهتر و گشتگیرتر”. «ئۆجەلان: 2006- رووپەل 11، 12»
ئۆجەلان ل سەر وێ باوەرێ یە “وەرگرتنا کوردان وەکو بەشەک ژ دەولەمەندی یا نەتەوی یا نیشتیمانییا هەڤبەش، ژ بۆ نەتەوەیا ترک هاریکاریەکا راستەقینەیە. گەر نە حەتا رادەیەکێ پێویست هاتیە سەلماندن کو بێ باوەری، نیفاق و تەدبیرێن چەکداری دبنە چاڤکانییا مەزنترین زەرەران. گەر د خواندنا مفای دا خواستیە ژ چاکسازی و رەفتارێن فاشیزم دەست هەلگرن، وێ دەمێ ئاستەنگەک جدی ل سەر رێیا کوردان ژ بۆ بوونە هەموەلاتیەک ب ئاگەهـ و باوەرپێرکری یێ کۆمارێ (کۆمارا ترکیێ) نامینیت. د ئەساس دا ژی چارەسەر ژ بۆ کێشەیا کوردان د ڤێ خالێ دا یە کو ب پاراستنا شووناسا ئازاد و هەبوونا تایبەتی یا وان د چارچووڤێ کۆمارەکێ کو تێدا دژین دەست پێ دکەت. رێیا چارەسەریێ نە د چارچووڤەیا دامەزراندنا دەولەتەک سەربەخۆ، نە حاشا کرن و نە رێکێن چەکداری یە، خوەدی مافێن بەرامبەر د هەموو بیاڤەکێ دا د کۆمارا دیمۆکراتیک، ب پلان و رێخستنا هەموەلاتیێن وێ یێن ئازاد دێ وەرە بجیهکرن. ئەڤە ژی نە ب رامانا جوداخوازیێ، بەلکو دگەل ئێک ژیانا برایانە و مفا وەرگرتنا هەڤبەش د هەموو مافان دا. د ڤی شێوازی دا یا کو ئەگەر زمانێ کوردی ببیتە زمانەک فەرمی و ل دووڤ وێ دا مەترسییا فەدەراسیۆنێ پەیدا ببیت، هەبوونا خوە نینە. هندەک رێبازێن فاشیستی یێن نەتەوەیی هەردەم ڤان دیماگۆژییان دئینیتە سەر زمان، ژبەرکو ڤێ چەندێ فام ناکەن کو دیمۆکراسییا حەقیقی رژێمەک پر ب بوهاتر و خوەدی مافتر ژ دەولەتا جودا و سەربەخۆ و فەدەراسیۆنە”. «ئۆجەلان: 2006- رووپەل 14، 13»
ئۆجەلان د کۆنفیدرالیزما دیمۆکراتیک دا ل دووڤ رێیەکا جودا ژ دەولەت- نەتەوێ دگەریت. کو دێ د بەشێ بهێت دا زێدەتر لسەر ئاخڤین .
