په‌یوه‌ندیێن پەکەکێ و ئیرانێ، رابووری، نها و داهاتی – به‌شێ «6» 

رۆلا په‌كه‌كێ د بازرگانییا مادده‌یێن هۆشبه‌ر دا، د گه‌له‌ك راپۆرتێن جیهانی دا ئه‌ڤ یه‌ هاتییه‌ باس كرن

د به‌شێ 5ێ دا مه‌ باس كر كو ئیرانێ هنده‌ك ناڤچه‌یێن سه‌ر سنۆری ب رێخستنا په‌كه‌كێ داینه‌، ده‌ستووری ژی دایه‌ كو هنده‌ك چالاكیێن ئابووری بۆ خوه‌ بكه‌ت، وه‌رگرتنا باجێ ل سه‌ر وان كه‌لوپه‌لێن كو د سنۆری را‌ ده‌رباس دبن كو ئه‌ڤ كار ئاشكرا ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤه‌ دهێته‌ ئه‌نجام دان و هه‌ر كه‌س دزانیت‌، لێ به‌لێ مژاره‌كا دی هه‌یه‌ كو جودایه‌ و په‌كه‌كه‌ ناخوازیت و رێناده‌ت بهێته‌ ئاشكرا كرن، ئه‌و ژی بازرگانییا مادده‌یێن هۆشبه‌ره‌، گه‌لۆ براستی په‌كه‌كه‌ بازرگانیێ ب هۆشبه‌رێ دكه‌ت‌؟ كیژان به‌لگه‌ پشتراست دكه‌ن كو په‌كه‌كه‌ ڤێ بازرگانیێ دكه‌ت؟ ئه‌رێ هایا ئیرانێ ژ ڤێ بازرگانییا په‌كه‌كێ هه‌یه‌؟

وه‌ك‌ ئاشكرا هنده‌ك ناڤچه‌ هه‌نه‌ كو ب خه‌تا بازرگانییا هۆشبه‌رێ دهێنه‌ ناس كرن، ئانكو رێژه‌یا هه‌ری زۆر یا مادده‌یێن هۆشبه‌ر د ڤێ خه‌تێ را‌ ده‌رباسی ناڤچه‌یێن جودا یێن جیهانێ دبن، بێ شك ئه‌ڤ خه‌ت ژ وان ناڤچه‌یان ده‌ست پێ دكه‌ كو پێترین مادده‌یێن هشبه‌رێ لێ تێن به‌رهه‌مئانین،ئه‌فغانستان ل رێزا یه‌كێ و پشتره‌ جیرانا وێ پاكستان پێترییا زه‌ڤیێن مادده‌یێن هشبه‌رێ تێده‌ نه‌ و به‌شا هه‌ری زۆر ئا مادده‌یێن هشبه‌رێ ل دنیایێ ژ ڤان دوو ده‌وله‌تان تێ به‌رهه‌مئانین، ئیران ژی خه‌تا سه‌ره‌كه‌ ئا دابه‌ش كرنا وێ هشبه‌رێ یه‌ كو ل ڤا دوو ده‌وله‌تان تێ به‌رهه‌مئانین، ب رێیا ئیرانێ ئه‌ڤ مادده‌یێن هشبه‌ر دچن ده‌وله‌تێن ئیراقێ، تركیێ پشتره‌ ئه‌ورۆپایێ.

به‌شێ مه‌زنێ سنۆرێ مادده‌یێن هۆشبه‌رێ تێدا‌ دهێنه‌ ده‌رباس كرن ل ژێر كۆنترۆلا په‌كه‌كێ یه‌

ئه‌ڤ سنۆره‌ ژ سالێن هه‌شتێیان یا سه‌ده‌یا رابووری ب ئاوایه‌كی چالاك و به‌رچاڤ ژ بۆ ده‌رباس كرنا مادده‌یێن هۆشبه‌رێ ل سه‌ر ئه‌ورۆپایێ و جیهانێ دهێته‌ بكارئینان، ئاشكرایه‌ كو ئه‌ڤ مادده‌ نه‌قانوونی نه‌، نابیت ب رێكێن قانوونی و د گۆمركێن حكوومه‌تان را‌ بهێنه‌ ده‌رباس كرن، ئه‌ڤجا ب چ ئاوایی و د چ سنۆره‌كی را ده‌رباس دبن؟ گه‌له‌ك زه‌لاله‌ كو ب قاچاغی ژ ئیرانێ ده‌رباسی ئیراقێ و تركیێ دبن، پرس ئه‌ڤه‌یه‌، ئه‌رێ ئه‌ڤ بازرگانی یه‌ ژپال كێ ڤه‌ دهێته‌ كۆنترۆل كرن؟ بێ شك به‌شێ هه‌ره‌ مه‌زن ژ ئالیێ په‌كه‌كێ ڤه‌ دهێته‌ كۆنترۆل كرن و ژ به‌ر ڤێ ئه‌گه‌رێ ناڤێ رێخستنا په‌كه‌كێ ل گه‌ل قاچاغچی و تجارێن هۆشبه‌رێ دهێته‌ گۆتن و بهیستن.

د گه‌له‌ك راپۆرتێن جیهانی دا ل سه‌ر قاچاغی و بازرگانییا مادده‌یێن هۆشبه‌رێ باس ل رۆلێ په‌كه‌كێ دهێته‌ كرن، گه‌له‌ك ئاساییه‌ باوه‌رییا مه‌ كوردان ب ڤان به‌لگه‌ و دۆكیۆمه‌نتێن ناڤده‌وله‌تی یێن ل سه‌ر په‌كه‌كێ نه‌هێت، ژ به‌ر كو د راستی ده‌ كه‌س ژ مه‌ وه‌ك كورد پێ خۆش نینه‌ باوه‌ر بكه‌ت كو رێخستنه‌كا‌ كوردی تنێ ژ بۆ ب ده‌ست ئێخستنا پاره‌ی ئاماده‌یه‌ بازرگانیێ ب مادده‌یێن هۆشبه‌ر بكه‌ت، گه‌له‌ك جاران ئه‌ڤ خه‌رجیێن هه‌ری زێده‌ یێن په‌كه‌كه‌  د بوارێن جودا جودا دا دكه‌ت‌ گومانێ چێدكه‌ن و مرۆڤ دبێژیت ژێده‌رێ داهاتێ په‌كه‌كێ چی یه‌؟ ب چ ئاوایی ئه‌ڤ رێخستنه‌ دشێت ڤان هه‌موو مه‌زاختییان ب ستۆیێ خوه‌ڤه‌ بگریت‌؟.

 لێ ل ڤێره‌ رها مه‌ یا كوردایه‌تیێ د ڤیت و هه‌ستا مه‌ ب سه‌ر هزرا مه‌ دا‌ زال دبیت و دبێژین: ئه‌ڤه‌‌ ئه‌ندام و ئالیگرێن په‌كه‌كێ نه‌ هاریكاریێن دارایی بۆ رێخستنێ دهنێرن و ئه‌ڤ هه‌موو سامان و سه‌روه‌ت ژ ڤێ هاریكارییا ئه‌ندام و ئالیگران وان دهێت!.

مه‌زنه‌ بازرگانێن مادده‌یێن هۆشبه‌ر به‌را ده‌رباس كرنا هه‌ر باره‌كی، دچنه‌ ده‌ڤ رێڤه‌به‌رییا په‌كه‌كێ ژ بۆ كو ل سه‌ر قه‌بارێ باجێ رێككه‌فتنێ بكه‌ن

لێ به‌لێ یا راست ئه‌ڤه‌یه‌‌ و جهێ داخێ یه‌ كو مه‌زنه‌ بازرگان و تجارێن هۆشبه‌رێ پێوه‌ندییه‌كه‌ موكم ل گه‌ل سپایێ پاسداران و سازیێن ئه‌منی یێن ر‌ژێما ئیسلامی دا‌ هه‌نه‌، ل ده‌ستپێكا ده‌رباس كرنا هه‌ر باره‌كی ئه‌و دچنه‌ جه‌م رێڤه‌به‌رییا په‌كه‌كێ ژ بۆ كو ل سه‌ر قه‌بارێ باجێ ژ بۆ ده‌رباس كرنێ رێككه‌فتنێ بكه‌ن، د به‌رێ دا‌ هه‌ر یه‌ك ژ «رزا ئالتۆن، مسته‌فا قاراسۆ و جه‌میل باییك» ل ئۆرمیێ راسته‌ راست كاروبارێن تایبه‌ت ب قاچاغییا هۆشبه‌رێ برێڤه‌دبرن و به‌شێ په‌كه‌كێ ژ تجاران وه‌ردگرت، لێ به‌لێ نها په‌كه‌كه‌ به‌شه‌كی گرنگ و هه‌ڤپشكه‌‌ د ڤێ تجاره‌تێ دا‌ و ڤی كاری ب ئاگا‌هییا كۆمارا ئیسلامی یا ئیرانێ دكه‌ت و ل گۆری وێ په‌یمانا ل نێڤبه‌را رێخستنا په‌كه‌كێ و ئیرانێ دا هاتییه‌ ئیمزا كرن كو تێدا ده‌ستووری ب په‌كه‌كێ دایه‌ هنده‌ك چالاكیێن ئابووری ژ بۆ خوه ئه‌نجام بده‌ت‌.

ژ سالێن نۆتان په‌كه‌كێ رێ ب هیچ پارتییه‌كا سیاسی یا رۆژهلاتا كوردستانێ نه‌دایه‌ ل سینۆرێن رۆژهلات جی بگره‌

یه‌ك ژ وان خالێن كو ئیران و رێخستنا په‌كه‌كێ ل سه‌ر رێككه‌فتینه‌ ئه‌ڤه‌یه‌‌ كو نابیت په‌كه‌كه‌ رێ ب هیچ پارتییه‌كا سیاسی یا رۆژهلاتا كوردستانێ بده‌ت ل ناڤچه‌یێن سنۆری یێن نێزیكی ئیرانێ جێگیر ببن.

دهێته‌ زانین، په‌كه‌كه‌ ب ئه‌گه‌را پاراستنا تجاره‌تا هۆشبه‌رێ ڤێ خالێ جێ به‌ جێ دكه‌ت، رێخستنا په‌كه‌كێ ژ بۆ ڤێ زه‌حمه‌تییه‌كا گه‌له‌ك مه‌زن دیت، ژ به‌ر كو ژ ئالییه‌كی هه‌ول دا ناكۆكییان ل نێڤبه‌را پارتیێن كوردی یێن رۆژهلاتا كوردستانێ دا ب خولقینیت‌، ژ ئالییه‌كێ دی راپۆرت و ئاگاهیێن ئیستخباراتی ل ده‌ربارێ كادرێن ڤان پارتییان ب ده‌زگه‌ها ئیستخباراتا ئیرانێ ددان و جاران په‌كه‌كێ ب خوه‌ كادرێن ڤان پارتییان ده‌سته‌سه‌ر دكرن و راده‌ستی ئیرانێ دكرن، له‌وما ب ئه‌گه‌را زه‌ختا ئیرانێ و په‌كه‌كێ هه‌تا نها ڤان پارتییان نه‌شیایه‌ ل ناڤچه‌یێن سنۆری جهه‌كی ژ بۆ خوه‌ چێبكه‌ن.

هه‌تا سالێن نۆتان هه‌ژماره‌كا‌ پارتیێن رۆژهلاتا كوردستانێ ل ناڤچه‌یێن سنۆری یێن ل گه‌ل باشوورێ كوردستانێ جێگیر بوون و چالاكیێن خوه‌ برێڤه‌ دبرن، د سالێن نۆتان دا رێخستنا په‌كه‌كێ كه‌ته‌ ناڤا هه‌ولێن مه‌زن دا‌ ژ بۆ كو «ناڤچه‌یه‌كا‌ رزگار كری» ژ بۆ خوه‌ چێبكهت‌ كو «دوژمن»! تێدا‌ نه‌بیت، ئه‌و نه‌شیا ڤێ ناڤچه‌یێ د خاكا باكورێ كوردستانێ ده‌ ئاڤا بكه‌ت‌ چونكه‌ شیانێن شه‌ر كرنێ ل گه‌ل سپایێ ده‌وله‌تا تركیێ نه‌بوو، له‌وما ژ بۆ ئاڤاكرنا ڤێ «ناڤچه‌یا رزگار كری»، وێ روو كره‌ باشوورێ كوردستانێ و شه‌ر فرۆشته‌ پارتیێن كوردستانی، په‌كه‌كێ ئه‌ڤا كو نه‌شیایی ل همبه‌ری ده‌وله‌تا تركیێ بكه‌ت‌، ل همبه‌ری پارتیێن كوردی كر و هه‌ول دا پارتیێن رۆژهلات كو ل سنۆران د جێگیر بوون ژ وێرێ ده‌ربێخیت، ژ به‌ر كو رێخستنا په‌كه‌كێ بریارا خوه‌ دابوو كو نابیت‌ «دوژمن» «د ناڤچه‌یا رزگاری» دا‌ هه‌بیت.

 په‌كه‌كه‌ ژ بۆ كو پارتیێن رۆژهلات ژ ناڤچه‌یێن سنۆری دوور بێخیت، هنده‌ك پیلان جی ب جی كرن، د به‌شا بهێت دا ئه‌م دێ نموونه‌یێن هاریكارییا په‌كه‌كێ و ئیرانێ ل دژی پارتیێن رۆژهلاتا كوردستانێ و چاره‌نڤیسا رێخستنا كوردی یا ب ناڤێ «ئاگرێ سوور» وه‌ك‌ نموونه‌یه‌كا زیق و به‌رچاڤا یا ڤێ هاریكاریێ ب وورده‌كاری ڤه‌ باس بكه‌ین.

پوستێن ھەمان بەش